1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am ar 24 Medi 2024.
7. Pa drafodaethau y mae'r Prif Weinidog wedi'u cael gyda Llywodraeth y DU ynghylch y Cynllun Hirdymor ar gyfer Trefi mewn perthynas â Wrecsam? OQ61570
Rydyn ni'n gweithio'n agos gyda Llywodraeth y DU ar eu hadolygiad gwariant i sicrhau bod cyfleoedd buddsoddi ar gyfer twf a swyddi yng Nghymru, gan gynnwys yn Wrecsam, yn cael blaenoriaeth.
Diolch. Fe wnaeth y buddsoddiad hwn a gyhoeddwyd gan Lywodraeth y DU a oedd yn ymadael, gipio penawdau, ond prin y bu'n rhaid i chi grafu'r wyneb cyn i glychau larwm ddechrau canu. Roedd y cyllid yn osgoi datganoli, ac efallai y bydd rhai â meddwl mwy sinigaidd yn dod i'r casgliad ei fod yn ymgais gan Lywodraeth a oedd yn methu i geisio gwella cefnogaeth yn rhai o'i hardaloedd allweddol.
Yn amlwg, mae'r Llywodraeth Lafur newydd yn gorfod asesu'r sefyllfa ariannol enbyd y mae wedi'i hetifeddu. Ond, er gwaethaf natur ddadleuol y cyllid hwn, rwy'n gwybod bod aelodau o fwrdd dinas Wrecsam wedi gweithio'n eithriadol o galed, yn aml gan gyflawni terfynau amser ar fyr rybudd, gyda meini prawf a gwybodaeth gyfyngedig ar gael. Yn hytrach na llenwi'r bylchau a helpu'r awdurdod lleol i ddarparu gwasanaethau sylfaenol, rwyf wir yn credu bod cyfle enfawr o hyd i gyflawni rhywbeth arbennig iawn gyda'r cyllid hwn.
Rwy'n ymwybodol bod fy nghydweithwr seneddol Andrew Ranger wedi cyfarfod â Gweinidogion i drafod, ond, gan fod gan Lywodraeth Cymru hanes profedig o fuddsoddi yn Wrecsam ar gyfer yr hirdymor—a ddangosir gan brosiect Porth, gan Trawsnewid Trefi ac, wrth gwrs, y gwaith sy'n mynd rhagddo i adeiladu amgueddfa bêl-droed genedlaethol, bwrpasol—a wnewch chi a'ch cyd-Aelodau yn y Cabinet bwysleisio i Lywodraeth y DU bwysigrwydd y cyllid hwn yn aros yn Wrecsam?
Diolch yn fawr iawn, Lesley, ac roedd yn wych ymweld â chanol tref Wrecsam gyda chi yn ddiweddar i weld beth sydd eisoes wedi newid o ganlyniad i'r buddsoddiad hwnnw yng nghanol y dref, oherwydd mae gennym hanes hir yng Nghymru o'r cyllid Trawsnewid Trefi hwnnw. Rydym wedi buddsoddi £125 miliwn dros dair blynedd i drawsnewid trefi, sy'n bwysig iawn i bobl Wrecsam ac i drefi eraill sydd wedi elwa. Ond dydy e ddim yn gwneud synnwyr i ni i gyd fynd ati mewn ffyrdd gwahanol—felly, os yw Llywodraeth y DU yn gwneud rhywbeth gwahanol mewn ffordd gystadleuol ac mae rhai ar eu colled o ganlyniad i hynny. Rwy'n credu bod yn rhaid bod ffordd well o wneud hyn mewn partneriaeth. Y gronfa ffyniant bro, dydw i ddim yn credu bod honno wedi gweithio i ni yn y ffordd y dylai fod wedi. Gwnaeth llawer o awdurdodau lleol elwa, ond, Sir y Fflint a Merthyr, chawson nhw mo'r dyfarniad hwnnw. Felly, mae yna bobl, rwy'n credu, a oedd ar eu colled o ganlyniad i hynny.
Yna y gronfa ffyniant gyffredin—. Edrychwch, roedd yn hurt eu bod wedi osgoi Llywodraeth Cymru. Doedd e ddim yn gwneud unrhyw synnwyr. A nawr rydyn ni'n mynd i fod â sefyllfa lle mae dwy Lywodraeth yn gweithio gyda'i gilydd, gan geisio gwneud eu gorau i ddiwygio ac adolygu ein trefi. A gadewch i ni beidio ag anghofio bod gennym y polisi 'canol tref yn gyntaf' hwnnw sydd wedi'i wreiddio yn ein fframwaith cenedlaethol. Mae'n trawsnewid ein trefi, ond, pe byddem yn gallu gweithio gyda Llywodraeth y DU, byddem yn gallu gwneud cymaint yn fwy.
Ac yn olaf, cwestiwn 8—Joel James.