Part of the debate – Senedd Cymru am 4:20 pm ar 9 Gorffennaf 2024.
Yn gyntaf oll, hoffwn ddiolch unwaith eto, i holl dîm y Bil am eu holl waith—maen nhw wedi rhoi llawer iawn o waith i mewn i hwn. Hefyd, a gaf i ddiolch i Adam Price a'r Cwnsler Cyffredinol am eich ymgysylltiad hael drwy'r broses? Er nad oeddem bob amser yn cytuno â phethau, roedd yn gyfle iach i ddod at ein gilydd.
Er ein bod wedi ein tristáu, neu rwyf i'n drist, na dderbyniwyd mwy o'n gwelliannau, megis ein gwelliant hygyrchedd, a fyddai wedi gwneud pleidleisio'n bersonol yn fwy hygyrch i bawb, rydym yn ddiolchgar bod ein gwelliannau sy'n cynnwys cynnydd yn y cyfnod rhybudd o 45 diwrnod i 60 diwrnod y bydd person ar ôl hynny yn cael ei gofrestru i bleidleisio heb gais. Fel yr wyf wedi crybwyll ym mhob cyfnod y Bil, mae angen i ni fod yn ofalus gyda gwybodaeth pobl, ac mae pobl yn aml yn dymuno aros yn ddienw am reswm da, felly rydym yn falch bod y cyfnod rhybudd hwn wedi'i ymestyn. Hefyd, derbyniwyd ein gwelliant sy'n ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gynnal ymgynghoriad cyn gwneud unrhyw reoliadau treialu mewn perthynas â chofrestru etholiadol heb gais hefyd gan y Senedd, ac rwy'n ddiolchgar amdano.
Hoffwn ddiolch hefyd i Joel James am yr holl waith y mae wedi'i wneud ar welliannau 23 a 24, sy'n sicrhau nad yw clercod yn gallu dod yn gynghorwyr cymuned, sir a bwrdeistref sirol, a fydd yn sicrhau bod eu rolau fel swyddogion—swyddogion priodol—yn annibynnol ac nad ydynt wedi'u cymell yn wleidyddol. Rydym yn ddiolchgar fod y newidiadau hyn hefyd yn cael eu derbyn.
Llywydd, er fy mod yn cydnabod faint o waith a wnaed yn y Bil o bob ochr i'r Siambr hon, rwy'n ofni na allwn ei gefnogi'n llawn, hyd yn oed wedi'i ddiwygio, oherwydd yn bennaf ein gwrthwynebiad i'r cofrestriad i bleidleisio heb gais.
Un canlyniad, fodd bynnag, o'r Bil, a gafodd ei yrru drwy'r broses hyd yma, oedd, yn amlwg, y drosedd newydd o ddichell a gyflwynwyd gan Adam Price. Nawr, gwn fod hynny wedi diflannu, ond roedd eich ymrwymiad yn y Siambr yr wythnos diwethaf i'w groesawu'n fawr, a chafodd ei nodi yn y rhaglen ddeddfwriaethol yn gynharach heddiw. Mae hynny'n rhoi hyder i mi y gallwn fwrw ymlaen â hynny a dechrau ailadeiladu'r ymddiriedaeth y mae gwir angen i ni ei wneud.
Hoffwn ddiolch unwaith eto i bawb am eu gwaith ar y Bil hwn, ond am y rheswm a rannais nawr, bydd y grŵp Ceidwadol yn pleidleisio yn erbyn yng Nghyfnod 4.