Part of the debate – Senedd Cymru am 3:43 pm ar 9 Gorffennaf 2024.
Ar y cwestiwn olaf yn gyntaf, rydym ni'n disgwyl gallu ateb galwad ystod o weithredwyr ym maes eiriolaeth natur yn fwy eang gyda golwg ar welliant sylweddol erbyn 2030 a gwelliant pellach y tu hwnt i hynny. Felly, rwy'n credu y gall pobl fod yn gadarnhaol nid yn unig o ran cael datganiad, ond pan gyhoeddir manylion y Bil hefyd. Rwy'n credu bod hynny, a'ch cyfeiriad chi at y Bil Mwyngloddiau a Chwareli (Tomenni Nas Defnyddir), yn rhan o'r anghytundeb sylweddol sydd gennyf i gydag arweinydd Plaid Cymru ynglŷn â bod hon yn rhaglen nad yw hi'n uchelgeisiol rywsut. Fe fydd y ddau ddarn yma o ddeddfwriaeth ar eu pennau eu hunain yn gwneud gwahaniaeth mawr ar draws y wlad—newid cadarnhaol mawr wrth ein helpu ni i fod â ffordd amgen o reoli'r amgylchedd a deall sut y gallwn ni wneud chwareli a thomenni nas defnyddir yn ddiogel. Am fod gormod o bobl yn byw eu cysgod nhw. Mae gennym ni niferoedd anghymesur o'r rhain yng Nghymru, oherwydd ein gorffennol diwydiannol. Mae hynny'n wir yn y gogledd, de a'r gorllewin. Felly, nid mater sy'n canoli ar un rhan o'r wlad yn unig mohono.
Rwy'n wirioneddol falch y byddwn ni'n cyflwyno'r Bil hwnnw. Fe ddylid ei gyflwyno cyn diwedd y flwyddyn eleni. Dyna yw ein cynllun ni. Rwy'n credu y byddwch chi'n croesawu'r Bil pan fyddwch chi'n ei weld, er bod dewis ynghylch peidio â chynnwys glo brig ynddo. Fe fyddai hynny'n ehangu'r cyrhaeddiad deddfwriaethol yn sylweddol, ac rwy'n credu bod angen darn gwahanol o ddeddfwriaeth arnom ni i ystyried rheoli ac adfer glofeydd brig yn y dyfodol. Ystyr hyn yw mynd i'r afael â chwareli a mwyngloddiau nas defnyddir, sy'n ymgymeriad sylweddol ynddo'i hunan, a dyna'r hyn yr ydym ni wedi ymrwymo i'w wneud. O ran eich pwynt ynghylch cefnogaeth i'r dyfodol ar gyfer sut i gyflawni'r gwaith hwn, rwyf i wedi cynnal trafodaethau eisoes gydag Ysgrifennydd Gwladol Cymru a'r Prif Weinidog ynghylch y ffaith fod honno'n flaenoriaeth i'r Llywodraeth hon. Rwy'n disgwyl y byddwn ni'n gwneud ceisiadau pellach am gyllid yn y dyfodol.
Un o'r pethau mwy siomedig yn y gorffennol diweddar yw bod cyn-Ysgrifennydd Gwladol Cymru erbyn hyn wedi cytuno i gefnogi cais am gyllid i ddod i Gymru—ac mewn gwirionedd, yn nhermau gwariant y DU, nid oedd hwnnw'n swm enfawr o arian. Ac yna fe wrthododd yr ymrwymiad hwnnw ac fe wrthododd wneud a chefnogi cais i'r adnodd hwnnw ddod yma. Rwy'n credu y gallwn ni fod yn hyderus y bydd newid gwirioneddol a sylweddol gyda'r bartneriaeth newydd sydd gennym ni. Ymhell o gael ein siomi gyda'r partneriaid sydd gennym ni nawr, rwy'n credu bod achos gwirioneddol i optimistiaeth a bod yn gadarnhaol. Felly, rwy'n edrych ymlaen at allu cyflawni hynny.