Diolch i chi, Prif Weinidog, am eich datganiad chi'r prynhawn yma ar y rhaglen ddeddfwriaethol. Rwy'n dweud hyn bob blwyddyn: mae hi'n peri syndod i mi bob amser pan fyddwn ni'n sefyll yma a meddwl yn ôl am ddyddiau'r Gorchmynion cymhwysedd deddfwriaethol, pryd yr oedd Aelodau, pe bydden nhw'n dymuno, neu hyd yn oed pe byddai'r Llywodraeth yn dymuno dod â deddfwriaeth drwodd, yn gorfod rhuthro i San Steffan a chyflwyno honno fel achos cychwynnol, yn amlwg, ac yna, pe bydden nhw'n cael cymeradwyaeth i honno, fe allen nhw gyflwyno eu Mesurau, fel roedden nhw'n cael eu galw yn y dyddiau hynny, cyn i'r broses ddeddfwriaethol ddechrau, a sut roedd hynny'n ein rhwystro ni yma yn Senedd Cymru rhag cyflwyno deddfwriaeth a ddylai fod, ac rwy'n cytuno â'r Prif Weinidog, yn ceisio gwella bywydau pobl Cymru a gwella gwasanaethau bob amser. A gyda hynny mewn cof rwy'n tynnu sylw at natur gyfyngedig y rhaglen ddeddfwriaethol a gyflwynodd y Llywodraeth hyd yn hyn. Pan edrychwch chi, ers 2021 yn yr Alban, er enghraifft, mae 43 o Filiau wedi cael eu cyflwyno yn yr Alban; os edrychwch chi ar raglen ddeddfwriaethol Llywodraeth y DU yn San Steffan, sy'n ddeddfwrfa llawer mwy, mae yna tua 165 o Filiau, ac yn y fan hon ers 2021, rydym ni'n sôn am 13 darn o ddeddfwriaeth—13 darn o ddeddfwriaeth. Felly, mae yna ddiffyg o ran uchelgais, fe fyddwn i'n awgrymu, gan Lywodraeth Cymru. Rwy'n gwerthfawrogi bod y Gweinidog iechyd yn dymuno gweiddi ar draws trwy'r amser heddiw. Pe byddai hi'n gwneud cymaint o ymdrech wrth geisio datrys y rhestrau aros yma yng Nghymru, efallai y byddai gwelliant yn hynny o beth wedyn. Yr hyn a fyddwn i'n ei ddweud wrth y Prif Weinidog yw ceisio deall yn union sut y bydd y datganiad deddfwriaethol hwn yn gwneud y gwelliannau hynny er mwyn pobl Cymru.

Fe wnaethoch chi siarad am y Bil iechyd a gofal cymdeithasol yn gynnar yn eich datganiad, a gyflwynwyd ym mis Mai. O ystyried y darlun newidiol, oherwydd y newid yn y Llywodraeth yn San Steffan sy'n digwydd yn Lloegr, pan fo'r awdurdodau yma yng Nghymru yn ceisio llawer o wasanaethau, yn enwedig o ran plant sy'n derbyn gofal, ac ymrwymiad Wes Streeting i sicrhau y bydd mwy o ddefnydd o'r sector annibynnol yn narpariaeth y gwasanaethau hynny, pa mor gydnaws fydd y ddeddfwriaeth hon yma yng Nghymru gyda'r fenter polisi i sicrhau mai hwnnw yw'r canlyniad gorau i'r unigolyn mewn gwirionedd, yn hytrach na'r cyfyngiad deddfwriaethol, sy'n cyflawni ar gyfer yr unigolyn hwnnw mewn gwirionedd? Oherwydd mae yna fwlch eang yn agor gyda bwriadau polisi Wes Streeting a'r hyn y mae ef yn awyddus i ddefnyddio'r sector annibynnol ar ei gyfer ym maes iechyd a gofal cymdeithasol, ac, yn amlwg, yr hyn yr ydych chi yn y Llywodraeth yn ei hyrwyddo yn y ddeddfwriaeth hon. Ac os ydych chi'n byw yn y canolbarth, er enghraifft, fe fyddai llawer iawn o'r ddarpariaeth y byddech chi'n ei defnyddio i'w chael dros Glawdd Offa, yn hytrach nac yn ardal Powys, yn amlwg, er enghraifft. Felly, pe gallai'r Prif Weinidog egluro hynny, fe fyddwn i'n ddiolchgar.

O ran y gyfraith diogelwch adeiladau y cyfeiriodd ef ati, a fyddai ef yn cadarnhau heddiw a fydd y gyfraith diogelwch adeiladau honno'n defnyddio adrannau 116 a 124, yn un o'r seiliau i'w chydnawsedd deddfwriaethol, oherwydd mae llawer o ymgyrchwyr sydd wedi tynnu sylw at y darn penodol hwnnw o ddeddfwriaeth yn Lloegr wedi tynnu sylw at ba mor bwysig yw hwnnw o ran eu galluogi nhw i geisio adfer a grymuso'r broses o herio datblygwyr am ddiffygion eu hadeiladau yn Lloegr, ond, yn anffodus, nid yw'r Llywodraeth yng Nghymru wedi cyflwyno darpariaethau tebyg hyd yn hyn mewn unrhyw ddeddfwriaeth? Felly, rwy'n gweld yr hyn y mae ef ei ddweud yn y datganiad ynglŷn â bod hyn o gymorth ataliol o ran diogelwch tân. A wnaiff ef gadarnhau heddiw a yw Llywodraeth Cymru wedi ystyried ac a fydd hi'n cynnwys hynny yn y ddeddfwriaeth?

O ran y gyfraith gynllunio yn arbennig a'r Ddeddf seilwaith—unwaith eto, maes polisi mawr arall a darlun newidiol yn Lloegr, fel gwelsom ni gan y Canghellor ddoe—. Rwy'n deall gwleidyddiaeth ddatganoledig; yn amlwg, mae gan y Llywodraeth yma'r hawl i fod â'i pholisi ei hun a'i deddfwriaeth ei hun, ond, pan fydd buddsoddwyr yn ceisio rhoi arian mewn prosiectau, maen nhw'n amlwg yn chwilio am y llwybr cyflymaf i'r farchnad a'r fframwaith mwyaf hwylus sydd ar gael iddyn nhw ar gyfer gwneud y dewis hwnnw. Ac er mwyn i Gymru barhau i fod yn gystadleuol, a yw ef yn hyderus mai'r Ddeddf seilwaith a basiwyd y llynedd, rwy'n credu, a'r Ddeddf gynllunio y mae ef yn sôn amdani'n cael ei rhoi ar waith cyn yr etholiad nesaf i'r Senedd, fydd yr amgylchedd mwyaf cystadleuol bosibl wrth barhau i amddiffyn cymunedau rhag gorddatblygu a diogelu, yn y pen draw, yr hyn yr ydym ni'n malio amdano, sef tirwedd a chefn gwlad eang Cymru, sydd yn aml mewn perygl oherwydd datblygiadau nad ydyn nhw'n addas i'r ardaloedd neilltuol hynny.

A wnaiff y Prif Weinidog ddweud ychydig bach am ei farn ef ynglŷn â manteision y Ddeddf tomenni nas defnyddir y mae ef yn sôn amdani—y darn hwn o ddeddfwriaeth? Yn un y mae ei ranbarth ei hun, Canol De Cymru, yn cwmpasu llawer o'r ardaloedd hyn, mae ef yn sôn yn natganiad heddiw, yn amlwg, am seilwaith a diogelu seilwaith a chymunedau. A wnaiff y Prif Weinidog nodi sut y bydd y darn hwn o ddeddfwriaeth yn gwneud hynny mewn gwirionedd a'r hyn a fydd yn ei gyflawni er mwyn cymunedau, yn enwedig yn yr hen feysydd glo? Oherwydd, yn amlwg, mae yna beryglon difrifol yn rhai o'r cymunedau hynny oni bai fod y tomenni hynny, nid yn unig yn cael eu diogelu gan ddeddfwriaeth, ond hefyd o ran caniatáu deddfwriaeth i gymunedau ac awdurdodau lleol ddefnyddio asedau ar gyfer diogelu'r cymunedau hynny.

Y Bil egwyddorion amgylcheddol a bioamrywiaeth—