Part of 1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am 1:56 pm ar 9 Gorffennaf 2024.
Rwy'n credu bod tri phwynt eang i'w crybwyll. Y cyntaf yw bod maniffesto Llafur Cymru yn mynd ar drywydd buddiannau Cymru, ac mae'n faniffesto y dychwelwyd 27 o 32 o ASau y DU ein cenedl ar ei sail. Mae'n faniffesto a fydd yn arwain at fwy o lais i Gymru ar ddyfodol Cymru. Mae'n faniffesto a all, rwy'n credu, arwain at lawer mwy o fuddsoddiad yn ein seilwaith, gan gynnwys ar draws trafnidiaeth. Os meddyliwch chi am y gogledd yn unig, lle nad oedd unrhyw wirionedd o gwbl i'r honiad bod buddsoddiad o £1 biliwn—fe'i gwnaed gan blaid ar ddiwedd ei chyfnod mewn Llywodraeth—rydym ni'n chwilio am gynllun i sicrhau buddsoddiad go iawn yn ein seilwaith trafnidiaeth. Mae penodiad yr Arglwydd Hendy fel y Gweinidog rheilffyrdd yn enghraifft dda o rywun y gallwn ni weithio ag ef sy'n deall yr angen am fuddsoddiad pellach yma yng Nghymru. Rwy'n hyderus y bydd ein tîm o Weinidogion yma, a'r 27 o hyrwyddwyr Llafur Cymru sydd wedi mynd i San Steffan, yn gwneud y ddadl ac yn sicrhau buddsoddiad gwirioneddol yn ein seilwaith rheilffyrdd a llawer mwy.
Mae'n werth nodi hefyd bod y gronfa cyfoeth genedlaethol yn enghraifft arall o le rwy'n disgwyl i Gymru elwa, ac elwa yn anghymesur. Os ystyriwch chi eto y buddsoddiad mewn porthladdoedd a wnaed o dan y Llywodraeth ddiwethaf, gyda £160 miliwn ar gyfer y DU gyfan, roedd Doc Penfro ac Aberdaugleddau wedi'u heithrio o hynny. Rydyn ni bellach yn mynd i weld pedair gwaith hynny yn y gronfa cyfoeth genedlaethol, ynghyd â'r gallu i ddenu mwy o fuddsoddiad preifat. Mae'r holl bethau hynny'n bwysig wrth ymdrin â'n hargyfyngau hinsawdd a natur, ond, yn fwy na hynny, dim ond os byddwn ni'n darparu cyfran sylweddol o hynny yma o Gymru a'r swyddi a ddylai ddod o Gymru hefyd y gellir ennill y ras am bŵer glân. Dyna pam rwyf i eisiau gweld camau ar unwaith ynghylch Ystad y Goron—mae er mwyn gwneud yn siŵr y gallwn ni gael cynnig llawer gwell o ran y gadwyn gyflenwi. Y gwir werth sy'n cael ei ddarparu yw'r gadwyn gyflenwi honno, gyda rhestr tymor hwy o swyddi mewn cymunedau a fydd yn gweld pŵer yn cael ei gynhyrchu. Rwyf i eisiau gweld cyfleoedd fel y gall pobl gynllunio, wedyn, dyfodol gwirioneddol uchelgeisiol yma yng Nghymru. Dyna'r hyn yr ydym ni'n gweithio tuag ato, hynny yw, y Llywodraeth hon yn sefyll dros fuddiannau Cymru, ac â phartner parod a chadarnhaol i wneud hynny, a dyna'r hyn yr wyf i'n credu y pleidleisiodd pobl drosto yr wythnos diwethaf.