10. Dadl Fer: Diogelu'r croen: Rôl ysgolion wrth atal canser y croen

Part of the debate – Senedd Cymru am 5:37 pm ar 3 Gorffennaf 2024.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mabon ap Gwynfor Mabon ap Gwynfor Plaid Cymru 5:37, 3 Gorffennaf 2024

Diolch yn fawr iawn i ti, Sioned, am ddod â'r ddadl yma gerbron. Roedd hi'n ddiddorol iawn clywed yr argymhellion am faint o eli haul i roi ar y corff. Bydd fy mhlant i'n falch iawn o glywed hynna, achos rydyn ni'n dueddol o 'lather-io' nhw efo gormod ac maen nhw'n edrych fel zombies ar ôl i ni orffen efo nhw. [Chwerthin.]

Ond mae o'n bwysig wrth ystyried bod achosion canser y croen sydd gennym ni yng Nghymru ar gynnydd, fel roeddet ti wedi'i ddweud, a bod gennym ni fwy o achosion yma yng Nghymru nac unrhyw genedl arall o'r Deyrnas Gyfunol. Ac mae'n gallu digwydd mor hawdd i ni ac yn gwbl ddiarwybod, sef pam mae dadl Sioned mor bwysig, ac yn iawn, felly, i alw am gael plant i ddysgu am y cyflwr yn yr ysgolion ac ar oedran ifanc iawn. Ac roedd deall mai dim ond un o bob tri o blant yng Nghymru sy'n cael eu haddysgu'n dangos y gwendid yna yn y drefn.

Wrth ystyried, felly, fod achosion ar gynnydd, mae hwn yn dangos yr angen i ni ddatblygu cynllun canser cynhwysfawr yng Nghymru, fel y cynllun canser mae Plaid Cymru yn ei roi ymlaen—cynllun a fydd yn arwain at adnabod cleifion ynghynt a gwell diagnostics ymhlith canserau eraill. Felly, dwi'n edrych ymlaen at glywed ymateb y Gweinidog ac, yn benodol, sut mae'r Gweinidog yn credu y gellir mynd i'r afael â'r cwestiwn yna o sut mae addysgu plant a phobl ifanc o'r peryglon efo canser y croen. Felly, diolch yn fawr iawn i ti, Sioned.