Dydw i ddim yn credu fy mod i wedi cael y cyfle i'ch croesawu chi'n ffurfiol i'ch swydd newydd, Dirprwy Weinidog, felly fe wna' i fanteisio ar y cyfle hwnnw nawr. Rwyf am ddechrau drwy ddweud, a dweud y gwir, rwy'n credu bod y ffocws ar bobl a sgiliau yn un pwysig iawn, ac rwy'n credu o bosib mai dyma'r un iawn i ddechrau arno, oherwydd rwy'n credu mai'r hyn rydym yn aml yn anghofio amdano gyda'r sector manwerthu—ac rwy'n cynnwys lletygarwch yn hyn hefyd—yw bod gennym ni sector o'r economi lle mae yna rai pobl hynod fedrus, sydd ddim yn cael eu cydnabod yn aml hefyd. Ac rwy'n credu bod hynny'n dweud llawer am y newid diwylliannol y mae angen i ni ei weld wrth ddelio â gweithwyr manwerthu a gweithwyr lletygarwch.

Roedd nifer o bobl yn y Siambr hon yn arfer gweithio ym maes lletygarwch a manwerthu, ac rydym i gyd wedi ei brofi. Roeddwn i'n meddwl nawr am rai o'r pethau oedd yn arfer cael eu dweud wrtha' i pan na fyddai archebion yn cael eu gwneud yn iawn ar y bar: 'Rwyt ti'n ddi-glem', 'Rwyt ti'n dda i ddim', 'Pryd wyt ti'n mynd i gael swydd go iawn?' Mae'n debyg bod hynny wedi bod yn sylfaen dda i'r swydd hon, Llywydd, oherwydd mae'n ymddangos fy mod i'n dal i gael rhai o'r pethau hynny nawr, ond nid dyna'r ffordd o drin unrhyw un mewn unrhyw swydd, yn enwedig pan fydd pobl yno i helpu. Felly, byddai gen i ddiddordeb mawr mewn deall lle mae'r Llywodraeth yn mynd nawr o ran ceisio newid y diwylliant hwnnw ym meysydd manwerthu a lletygarwch, oherwydd mae'n wahaniaeth amlwg i sut mae pobl mewn lletygarwch, er enghraifft, yn cael eu trin ar y cyfandir. Mae'n cael ei ystyried yn swydd briodol ac mae'n cael ei hystyried yn rhywle lle mae pobl yn gallu ffynnu a symud ymlaen mewn bywyd, a mynd i fyny a gweithio eu ffordd i fyny drwy rai o'r busnesau sy'n bresennol yno.

Rwy'n credu, mewn gwirionedd, o ran y sector manwerthu, ei fod yn un o'r sectorau hynny lle mae angen gwaith traws-bortffolio ac rwy'n credu bod angen cysylltiad traws-sector hefyd. Felly, beth ydw i'n ei olygu wrth hyn? Wel, er enghraifft, os dof fi yn ôl i letygarwch, pan fo lletygarwch yn gwneud yn dda, mae manwerthu yn gyffredinol hefyd yn gwneud yn eithaf da; mae'n debygol iawn mai dyna fyddai'n digwydd. Ac o ran gwaith traws-bortffolio, mae nifer o bolisïau y mae angen eu rhoi ar waith i greu'r amgylchedd hwnnw er mwyn i'r ddau sector hynny lwyddo.

Nawr, rydym yn gwybod ei bod yn gyfnod anodd i'r sector gyda'r argyfwng costau byw. Mae wedi cael ei alw'n storm berffaith, a gellir gweld hynny, rwy'n credu, ac mae'n cael ei adlewyrchu ar y stryd fawr, gyda nifer y siopau gwag rydym yn eu gweld. Felly, beth yw strategaeth y Llywodraeth i alluogi manwerthu i gymryd rhai o'r mannau hynny, oherwydd ymddengys nad yw'r cynllun gweithredu manwerthu wedi cael fawr o effaith yn hynny o beth? Cyfeiriaf at ardrethi busnes, ac fe wnaethoch chi ei grybwyll yn eich datganiad. Mae colli'r gostyngiad o 75 y cant wedi taro busnesau'r stryd fawr yn eithaf caled, felly byddwn i'n gobeithio bod rhywfaint o waith wedi'i wneud i ystyried a oes potensial i'r penderfyniad hwnnw gael ei wrthdroi. Ond os na, yna beth—? Gellid ei wneud o amgylch amrywio'r lluosydd, i dynnu rhywfaint o'r pwysau hwnnw oddi ar y sector manwerthu a'r sector lletygarwch. Rwy'n gwybod y byddai'r sector yn gwerthfawrogi hynny'n fawr.

Bydd y Dirprwy Weinidog yn ymwybodol o'r sefyllfa yn nhref Pen-y-bont ar Ogwr. Rwy'n credu bod yna ddau beth cadarnhaol y gallwn ni eu cymryd o ymagwedd y cyngor, i fod yn deg. Felly, mae'n ymddangos bod Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr yn cael y cysylltiad hwnnw y soniais amdano rhwng lletygarwch a manwerthu. Maen nhw wedi canolbwyntio ar gael mwy o fusnesau bwyd i mewn i'r dref, i ddod â phobl yn ôl i'r stryd fawr, a thrwy hynny gynyddu nifer yr ymwelwyr. Ac mae lleoedd o ansawdd uchel wedi dod i mewn i'r dref gyda phrofiadau o ansawdd uchel. Hynny yw, rwy'n herio unrhyw un yn y Siambr hon i fynd i Marble Steakhouse a dweud wrthyf nad yw e'n gallu cystadlu â lleoedd yng Nghaerdydd, ac efallai y byddwch chi'n gallu dweud wrth fy mhwysau fy mod i'n mynd yno'n rheolaidd.

Ond maen nhw hefyd, o'r hyn y dywedwyd wrthyf, wedi sicrhau bod grantiau ar gael i drosi gofod masnachol yn ofod preswyl, fel uwchben siopau. Nawr, os yw hynny'n wir, yna mae hynny'n wych. Rydym yn mynd i'r afael â dau fater yn y fan yna: rydym yn mynd i'r afael â thai ac yna rydym yn mynd i'r afael â'r broblem o ran nifer yr ymwelwyr ar y stryd fawr. Mewn gwirionedd, yn y pen draw, bydd yr ymwelwyr hynny gyda chi'n barod, a byddan nhw'n chwilio am y gwasanaethau hynny. Byddan nhw'n chwilio am gyfleoedd manwerthu a byddan nhw'n chwilio am rai o'r profiadau hynny y mae lletygarwch yn eu darparu. Felly, rydw i wir yn ceisio deall yma sut mae'ch strategaeth mewn gwirionedd yn edrych ar y dulliau cydgysylltiedig hyn sydd yn y bôn yn mynd ymlaen i fod o fudd i fanwerthu. A sut ydyn ni'n ei gwneud hi'n haws hefyd i gynghorau roi rhai o'r pethau y mae Cyngor Bwrdeistref Sirol Pen-y-bont ar Ogwr yn ei wneud ar waith, y mae llefydd fel Caernarfon wedi'i wneud?

Rwy'n credu yn y rhan benodol hon o'ch portffolio, y byddwch yn cael llawer o gefnogaeth o bob rhan o'r Siambr. Hynny yw, rydyn ni i gyd yn byw yn ein cymunedau, rydyn ni eisiau eu gweld nhw'n ffynnu, rydyn ni eisiau gweld y stryd fawr yn ffynnu, rydyn ni eisiau gallu mynd i mewn i'n trefi a chael amser da. Felly, yn yr ystyr hwnnw, rwy'n credu bod yna lawer o gefnogaeth, ond byddai gen i ddiddordeb mawr i ddeall nawr lle rydyn ni'n mynd o'r fan hon.