Fel siaradwyr eraill o fy mlaen, hoffwn ddarllen tystiolaeth dau o fy etholwyr y mae eu bywydau wedi eu newid yn anadferadwy gan y sgandal gwaed heintiedig. Ac rwy'n credu ei fod yn dweud y cyfan, o ran y stigma sy'n dal ynghlwm wrth hyn, fod fy etholwyr ill dau wedi gofyn i'w straeon aros yn ddienw. Fe wnaeth un o fy etholwyr ddal hepatitis C o waed heintiedig tra'r oedd yn cael triniaeth am lewcemia rhwng 1985 a 1989. Mae bellach wedi byw gyda hepatitis am 35 mlynedd, gan gael pum cwrs anodd o interfferon, nifer o brofion mewnwthiol ac anfewnwthiol, gobeithion gyrfa is a chyfyngiadau ar faint y teulu. Cyn cael diagnosis, cafodd ei anfon i un o'r wardiau AIDS cyntaf yn Llundain ac yna i sefydliad iechyd meddwl yng Nghaerdydd, oherwydd bod y gweithwyr meddygol proffesiynol yn meddwl ei fod yn dychmygu ei salwch. Yn ffodus, mae fy etholwr yn dweud wrthyf ei fod wedi gweithio'n galed i reoli ei gyflwr a'i fod bellach mewn iechyd da, ond mae'n dweud bod llawer o bobl yn llai ffodus, ac mae'n credu eu bod yn haeddu cymaint yn fwy. 

Dim ond 17 oed oedd fy etholwr arall ac yn barod i ddechrau ei fywyd, pan ddywedwyd wrtho gan ei feddyg hemoffilia ei fod wedi dal HIV o waed heintiedig. Dywedwyd wrtho am beidio â dweud wrth neb, dim hyd yn oed ei fam. Dywedodd meddygon y byddai'n byw tua 18 mis. Mae wedi gweld ei ffrindiau hemoffilig yn marw o AIDS yn yr ysbyty, ac roedd yn meddwl y byddai'n marw yn yr un ffordd. Roedd hon yn ddedfryd o farwolaeth. Cafodd dri chwalfa'r nerfau dros y blynyddoedd, ceisio lladd ei hun dair gwaith, ac am flynyddoedd bu'n treulio cyfnodau i mewn ac allan o'r ysbyty. Mae'r stigma sy'n gysylltiedig ag HIV, meddai, yn annioddefol, ac mae'n gweld hyn ym mhob agwedd ar ei fywyd bob dydd. Yn 1994 dywedwyd wrth yr un etholwr ei fod hefyd wedi'i heintio â hepatitis C. Cafodd dri chwrs o driniaeth gyda sgil-effeithiau erchyll. Nid yw wedi gallu cael plant, cael sicrwydd bywyd nac amddiffyniad morgais, oherwydd effaith HIV a hepatitis C.

Dywed fy etholwyr eu bod yn gobeithio y bydd argymhellion yr ymchwiliad yn atal pethau fel hyn rhag digwydd eto, na fydd pobl yn cael eu profi heb ganiatâd, na fydd buddiannau masnachol yn cael blaenoriaeth dros ddiogelwch cleifion. Maen nhw'n gobeithio na fydd yn rhaid i genedlaethau'r dyfodol ddioddef y boen a'r stigma y mae'n rhaid iddyn nhw, ac y bydd gweithwyr meddygol proffesiynol yn cael eu haddysgu i sicrhau eu bod yn cael eu trin gyda'r parch y maen nhw'n ei haeddu.