Part of the debate – Senedd Cymru am 3:45 pm ar 4 Mehefin 2024.
Fe wnaethoch chi gyfeirio ar y dechrau, Ysgrifennydd Cabinet, at y teulu Sugar. Ac mae'n bwysig ein bod ni'n adrodd hanes Leigh, mab, gŵr a thad annwyl iawn, a oedd â ffurf ysgafn ar hemoffilia, a gafodd ei heintio â'i driniaeth gyntaf a'i unig driniaeth yn 14 oed, yn dilyn cwymp o'i geffyl. Un deg pedwar mlynedd yn ddiweddarach y cafodd wybod am ei haint am y tro cyntaf, ac erbyn hynny roedd yn briod ac roedd ganddo ferched pump a thair oed. Bu farw yn 44 oed o ganser yr iau, ar ôl cael ei heintio â hepatitis C. Rhannodd ei deulu iddo dreulio blwyddyn olaf ei fywyd mewn poen a dioddefaint dwys, a bod ei dad Graham wedi marw dair blynedd yn ôl, heb weld cyfiawnder. Maen nhw'n dweud bod eu teulu 'wedi ei rwygo ar wahân gan waed heintiedig'.
Hoffwn dalu teyrnged i'r holl ddioddefwyr a'u teuluoedd sydd wedi ymgyrchu dros gyfiawnder ac sydd wedi bod yn ddigon dewr i rannu eu dioddefaint a'u poen parhaus gyda ni. Gallwn ni gydnabod hynny heddiw, ymddiheuro am bopeth y maen nhw wedi bod drwyddo, ond hefyd ddatgan yn unedig y byddwn yn sicrhau y gwneir popeth posibl y gellir ei wneud i unioni'r cam ofnadwy, ofnadwy hwn. Ni ddylai byth fod wedi digwydd ac ni fydd unrhyw beth a wnawn yn unioni hyn, ond gallwn ni geisio cynnig y gefnogaeth honno. Mae hyn yn mynd i gael effaith ar genedlaethau i ddod ar y teuluoedd hyn yr effeithiwyd arnynt. Felly, hoffwn orffen drwy ofyn i'r Ysgrifennydd Cabinet: pa gymorth sy'n cael ei ddarparu i'r rhai sy'n dal i fyw gyda'r haint, sydd mewn poen, sy'n dioddef, ond hefyd eu teuluoedd, sy'n dal i fod mewn poen a dioddefaint? Mae angen i ni allu darparu nid yn unig iawndal, ond cefnogaeth barhaus, a hoffwn wybod sut y byddant yn gallu cael gafael ar y cymorth hwnnw. Diolch.