5. Pa waith y mae'r Comisiwn wedi'i wneud i wneud ystâd y Senedd yn ddementia-gyfeillgar? OQ61159

Diolch am eich cwestiwn, Luke. Mae’r Senedd wedi ymrwymo i wneud ystad y Senedd yn groesawgar ac yn hygyrch i bobl â dementia, ac i’r bobl sy’n dod gyda nhw hefyd. Ers i’r Comisiwn ymrwymo i ddod yn sefydliad dementia-gyfeillgar yn 2015, rydym yn parhau i adeiladu ar y gwaith hwn yn y chweched Senedd, gan gynnwys darparu hyfforddiant i staff, yn ogystal â sesiynau ac erthyglau codi ymwybyddiaeth. Rydym yn datblygu canllawiau gwasanaeth cwsmeriaid ar anableddau anweladwy, sy'n cynnwys canllawiau'n ymwneud â darparu gwasanaeth cynhwysol i bobl â dementia, a fydd yn cyd-fynd â darpariaeth hyfforddiant newydd i staff rheng flaen i roi croeso cynhwysol i gwsmeriaid, gan adeiladu ar yr hyfforddiant blaenorol y maent wedi'i gael.

Diolch am eich ateb. Mae'n newyddion da clywed am yr hyfforddiant sy'n cael ei ddarparu. Mae bob amser yn syndod i lawer o bobl pan fyddwch yn rhoi'r wybodaeth iddynt ynglŷn â sut y gall dementia effeithio ar ganfyddiad. Efallai y bydd rhywbeth syml i ni, fel marc du, yn edrych fel twll du i rywun â dementia, ac felly byddant yn ofni croesi'r twll hwnnw.

Fel cadeirydd y grŵp trawsbleidiol ar ddementia, roeddwn yn falch iawn o weld digwyddiad Cymdeithas Alzheimer's yn yr eglwys Norwyaidd yr wythnos diwethaf, fel rhan o Wythnos Gweithredu ar Ddementia, lle clywsom yn uniongyrchol gan bobl sy’n byw gyda dementia, a rhai o’u pryderon, yn ogystal â rhai o’r heriau y maent yn eu hwynebu. Felly, tybed a allai’r Comisiwn ymrwymo i ymgysylltu â phobl sy’n byw gyda dementia yn rheolaidd i weld beth yw’r heriau o ran newid ystad y Senedd, ond hefyd i ymgynghori’n weithredol â nhw i sicrhau, pan fyddant yn dod i’r Senedd, fod y safbwyntiau hynny wedi’u hystyried a bod eu hymweliad yn brofiad dymunol.

Diolch. Rydym bob amser yn awyddus i ymgysylltu â phobl, a gwneud profiad unrhyw un sy'n dod yma yn brofiad da, felly, wrth gwrs, byddem yn ymrwymo i ymgysylltu. A bydd modiwl hyfforddiant gwasanaeth cwsmeriaid cynhwysol newydd y Comisiwn yn darparu arferion gorau wrth gysylltu â phobl â dementia a'r rheini sy'n eu cefnogi. Bydd yn cynyddu ymwybyddiaeth a hyder ein haelodau staff wrth iddynt ymwneud ag ystod amrywiol o gwsmeriaid â gofynion gwahanol. Mae tîm ymgysylltu ag ymwelwyr y Comisiwn yn gweithio gyda grwpiau ac unigolion cyn eu hymweliadau i sicrhau bod eu hanghenion a'u gofynion penodol yn cael eu diwallu. Mae’r Comisiwn wedi datblygu taith rithwir 360 gradd, sydd ar gael ar wefan y Senedd, i helpu ymwelwyr i ymgyfarwyddo â’r adeilad a’i nodweddion, yn enwedig i’r rheini a allai fod yn nerfus cyn gwneud ymweliad o’r fath. Rydym yn darparu ystafelloedd tawel ar yr ystad a thoiledau Changing Places i oedolion.

Cynhaliwyd sesiynau hyfforddi ac ymwybyddiaeth fel rhan o'r mis cynhwysiant yn 2022, ac rydym yn parhau i nodi dyddiadau perthnasol yn y calendr amrywiaeth i godi ymwybyddiaeth. Rywsut, fe wnaeth COVID amharu a tharfu ar lawer o waith da. Wrth gwrs, mae angen inni sicrhau bod yr holl arferion da a oedd yno'n flaenorol yn parhau nawr. Ond rydym eisoes yn gweithio'n agos gyda Chymdeithas Alzheimer's Cymru. Mae eu tîm deall dementia wedi darparu eu hyfforddiant Cyfeillion Dementia a sesiwn ymwybyddiaeth i'r Aelodau. Rwyf wedi cymryd rhan yn yr hyfforddiant, ac rwy'n siŵr fod llawer o rai eraill yn yr ystafell hon wedi gwneud hynny. Rydym am wneud ein gorau glas. Adeilad y bobl yw hwn, nid ein hadeilad ni—rydym yn cydnabod hynny, ac fe wnawn unrhyw beth y gallwn ei wneud. Felly, yr ateb byr yw, 'Fe fyddwn yn ymgysylltu', ond rydym hefyd wedi cyhoeddi canllawiau, blogiau ac erthyglau sy'n hyrwyddo ymwybyddiaeth o ddementia, ac rydym o ddifrif ynglŷn â'n cyfrifoldeb.

Diolch i'r Comisiynwyr.