Part of the debate – Senedd Cymru am 6:51 pm ar 14 Mai 2024.
Diolch, Llywydd. Prif Weinidog, rwy'n croesawu eich datganiad a'ch dymuniad clir i weld y DU yn parhau i fod yn genedl gwneud dur sylfaenol. Ni allwn fod yr unig genedl G7 heb y capasiti hwn, sy'n cael ei gorfodi i ddibynnu ar wladwriaethau cystadleuol am ddur, sy'n cryfhau'r Deyrnas Unedig neu beidio. Felly, er bod y beirniaid yn achwyn o'r cyrion, rhaid i Brif Weinidog Cymru, fel rydych chi wedi'i wneud, roi pob gewyn ar waith i refru a rhuo yn erbyn yr hyn sy'n cael ei ganiatáu i ddatblygu o flaen ein llygaid.
A heddiw mae'r byd yn cofio, yn amserol, y bardd mawr o Gymru, Dylan Thomas, ar Ddydd Dylan Thomas. Prif Weinidog, rhaid i ni i gyd yn Senedd Cymru ddweud ac ymuno gyda'n gilydd,
'Paid â mynd i'r nos heb ofyn pam', ond
'ysa, yn dy henaint, am droi’n gas / wrth y drefn a fyn ddifodi’r fflam', hynny yw, fflam diwydiannau dur Cymru a'r DU, cyn iddo ddiffodd am byth. Mae disgwyl i ddwy fil wyth cant o swyddi medrus ddiflannu, gan effeithio ar 10,000 o bobl yn anuniongyrchol.
Felly, Prif Weinidog, pa mor barod oedd cynrychiolwyr Tata i dderbyn eich galwad iddynt oedi ac aros nes bod cyfansoddiad gwleidyddol Llywodraeth y DU yn hysbys yn dilyn yr etholiad cyffredinol sydd i ddod? Beth mae eich Llywodraeth yn bwriadu ei wneud ar y cyd â Keir Starmer, arweinydd gwrthblaid Ei Fawrhydi, i wneud i Tata newid cyfeiriad ac i ddiogelu gallu Prydain i wneud dur, i ddiogelu'r swyddi medrus hynny sy'n talu'n dda i gymaint yn fy etholaeth i ac ar draws Cymru?