Part of the debate – Senedd Cymru am 6:41 pm ar 14 Mai 2024.
Rwy'n parchu'r ffaith bod yr Aelod eisiau meddwl am syniadau ac atebion, ond mae'n rhaid i ni feddwl a allwn eu gweithredu ac a fyddant yn cyflawni'r hyn y mae ei eisiau mewn gwirionedd. Nid wyf yn credu y byddai'r bil terfynol fel y mae'n ei awgrymu. Mae'n rhaid i ni wedyn gael trafodaeth ynghylch beth sy'n digwydd nawr gyda'r hyn sy'n digwydd, beth ddaw nesaf ac, pe baem yn ceisio ymyrryd, a fyddai'r gweithrediad hwnnw'n parhau o gwbl. Nid wyf yn argyhoeddedig mai dyma'r llwybr i'w gymryd i atal y colledion swyddi trychinebus a fyddai fel arall yn digwydd. Rwy'n gwybod bod yr Aelod yn llawn ewyllys da wrth wneud yr awgrym hwnnw.
Mae'n gwneud pwynt pwysig, serch hynny, sef bod dull y datgomisiynu yn bwysig. Gallwch ddatgomisiynu'r ffwrnais mewn ffordd a fyddai’n golygu na ellid byth ei hailgychwyn, byddai'n cael ei difrodi yn y broses ddatgomisiynu, neu fe allech chi ei wneud yn y fath fodd fel y byddai'n bosibl, er y byddai golygu costau i ailgychwyn, i sicrhau mewn gwirionedd bod ffwrnais chwyth yno ar ôl i unrhyw newidiadau gael eu gwneud. Fodd bynnag, mae hynny'n gofyn am ddealltwriaeth o'r buddsoddiad mewn cyfalaf ac mewn cymorth gweithredol er mwyn i hynny ddigwydd, ac yn wir y farchnad ar gyfer dur yn y DU ac yn ehangach hefyd.
Felly, mae yna bethau ymarferol i ni barhau i siarad amdanyn nhw. Rwyf wedi ymrwymo, fel yr wyf yn gwybod yn wir fod Ysgrifennydd yr economi hefyd, i gael unrhyw sgwrs synhwyrol, unrhyw sgwrs realistig, ynghylch yr hyn y gallwn ei wneud i geisio cynnal y dyfodol y mae ein gweithwyr yn ei haeddu, ochr yn ochr â'r ffaith bod angen i ni baratoi ar gyfer yr hyn a fyddai'n digwydd pe bai cynlluniau Tata yn mynd ymlaen o fewn yr amserlen y maent yn nodi eu bod eisiau gweithredu. Ac wrth gwrs, o fewn hynny, mae sawl elfen yn dod i'r amlwg ar yr un pryd. Nid cyngor o anobaith yw hwn, mae'n gyngor llawn gonestrwydd ynghylch yr arweinyddiaeth sydd ei hangen arnom, y dyfodol y gallem ei gael, a'r cyfrifoldebau sydd gennym yn y Llywodraeth i baratoi ar gyfer mwy nag un canlyniad.