7. Datganiad gan y Prif Weinidog: Tata Steel

Part of the debate – Senedd Cymru am 6:18 pm ar 14 Mai 2024.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Vaughan Gething Vaughan Gething Llafur 6:18, 14 Mai 2024

(Cyfieithwyd)

Nid wyf yn derbyn bron popeth y mae'r Aelod wedi'i ddweud, ac rwy'n gwarafun dull ac ysbryd ei ddadl. Mae'r Llywodraeth hon wedi brwydro dros y sector dur dros nifer o flynyddoedd. Ers i'r cynigion gael eu gwneud, rydym ni wedi gweithio ochr yn ochr ag undebau llafur a'u cynrychiolwyr, nid yn unig ar lefel genedlaethol, ond hefyd y cynrychiolwyr yn y gweithle. Mae'r gweithwyr dur eu hunain yn arbenigwyr gwirioneddol ar sut i redeg y safle. Pe byddech yn siarad â grŵp o weithwyr dur a'u cynrychiolwyr, nid wyf yn credu y byddent yn dweud nad yw'r Llywodraeth hon wedi ymladd drostyn nhw ac nad yw'n parhau i frwydro drostyn nhw; Nid wyf yn credu y canfyddech eu bod yn credu bod yr amser i fynd i'r India wedi hen basio.

Rydym ni wedi bod yn gweithio gydag undebau llafur dur i ddeall natur y trafodaethau y maen nhw'n eu cael a phryd y gallai ymyrraeth weinidogol wneud gwahaniaeth. Ac, mewn gwirionedd, pan oedd arweinyddiaeth Tata yma am ddeuddydd, roedden nhw mewn trafodaethau gyda'r undebau llafur dur; dyna beth roedden nhw'n ei wneud. Ac mae angen i ni ddeall beth sy'n digwydd yn y trafodaethau hynny, sut rydym ni'n defnyddio ein dylanwad. Dyna pam y cafodd Ysgrifennydd yr economi ac ynni sgwrs gyda'r undebau llafur dur yr wythnos diwethaf, i ddeall hyd a lled pethau. Dyna pam roedd yn rhaid i ni wneud dewisiadau ar unwaith ynghylch a ddylid mynd i Mumbai ai peidio. Rwy'n credu y byddai, ac y dylai a bod rheidrwydd ar unrhyw Brif Weinidog yma yng Nghymru o unrhyw blaid, i fod wedi mynd i Mumbai yn yr amserlen a wneuthum. Dyma oedd y peth iawn i'w wneud, ac rwy'n falch fy mod i wedi gwneud hynny, ac yn fwy balch o ddal ati i gyflwyno'r achos ac ymladd dros y buddsoddiad y credaf a allai wneud gwahaniaeth.

Rwy'n gwrthod y ffordd iddo gategoreiddio buddsoddiad mewn sectorau allweddol o'r economi fel abwyd i ddiwydiant preifat. Ni fydd y math yna o iaith wrth fodd y gweithlu sy'n gweithio yno. Gallech ddweud yr un peth am lawer o'n cyflogwyr mawr eraill. Fyddech chi ddim yn siarad am y buddsoddiad mewn sgiliau yn Airbus fel abwyd i'r cwmni aros yma. Mae'n rhan o'r berthynas aeddfed y mae angen i ni ei chael ynghylch sut rydym ni'n tyfu ein heconomi a sicrhau gwaith a buddsoddiad yma ar gyfer y cymunedau y mae'n fraint i ni eu cynrychioli.

O ran dyfodol y ffwrnais bwa trydan, rwy'n credu ei bod hi'n bwysig iawn ein bod yn cydnabod bod ffwrneisi bwa trydan yn rhan o'r dyfodol. Bydd mwy o gynhyrchu gyda'r ffwrneisi hyn, ac rwy'n credu mai dyna'r peth iawn i'w weld yn digwydd. Fel Llywodraeth, mae'n rhaid i ni bob amser allu a pharatoi i wneud mwy nag un peth ar yr un pryd. Mae hynny'n golygu dadlau'r achos dros y dyfodol mae arnom ni ei eisiau, a pharatoi ar gyfer y dyfodol a allai ddod i'n rhan. Ni fyddai unrhyw un yn maddau i ni pe na baem ni'n gwneud paratoadau i Tata weithredu'r cynllun y maen nhw'n sôn amdano yn gyhoeddus. Dyna'n union beth rydym ni'n ei wneud. Nid derbyn yw hynny y bydd hynny'n digwydd yn ddiofyn, a'n bod derbyn hynny neu'n plygu i'r drefn. Mae ein brwydr yn un wirioneddol ar gyfer y dyfodol, a byddwn yn gobeithio, o fewn a thu allan i'r Siambr, y gallwn ni gael ymateb mor gydgysylltiedig â phosibl i sicrhau'r effaith fwyaf posibl y gall y Senedd hon a'r Llywodraeth hon ei chael ar gyfer dyfodol y credaf y mae ein gweithwyr dur yn ei haeddu.