Diolch yn fawr, Ddirprwy Lywydd. Rwyf am ganolbwyntio fy sylwadau yn y ddadl heddiw ar nodi'r gwaith yr ydym yn rhan ohono i wella gwasanaethau hunaniaeth rhywedd i blant a phobl ifanc yng Nghymru, yn unol â'r cynllun gweithredu LHDTC+ ac adolygiad Cass.

Mae adolygiad Cass yn allweddol i gyflawni'r ymrwymiad hwn ac yn hollbwysig, mae adolygiad Cass, yr wyf wedi'i ddarllen ac yr wyf yn ei groesawu, yn sicrhau ein bod yn mabwysiadu ymagwedd sy'n seiliedig ar dystiolaeth tuag at sut a phryd y dylid gwneud ymyriadau. Ac rwy'n cytuno ag Adam Price, ei awgrym fod angen inni gael parch, dealltwriaeth a thosturi tuag at y materion a drafodwn yn yr adroddiad hwn.

Hoffwn ddiolch i Dr Hilary Cass a phawb a gymerodd ran yn yr adolygiad o wasanaethau hunaniaeth rhywedd i blant a phobl ifanc, a oedd, wrth gwrs, yn canolbwyntio ar wasanaethau a ddarperir yn Lloegr. Roedd hwn yn adolygiad trylwyr ac wedi'i ymchwilio'n dda a gynlluniwyd i sicrhau bod plant a phobl ifanc sy'n cwestiynu eu hunaniaeth rhywedd neu sy'n profi anghydweddiad rhywedd yn derbyn gofal o safon uchel sy'n diwallu eu hanghenion ac sy'n ddiogel, yn gyfannol, ac yn hollbwysig, yn seiliedig ar dystiolaeth.

Oherwydd y nifer gyfyngedig o blant a phobl ifanc sydd angen atgyfeiriadau at y gwasanaethau arbenigol iawn hyn yng Nghymru, fel llawer o wasanaethau iechyd eraill sydd wedi'u personoli'n helaeth, mae gwasanaethau hunaniaeth rhywedd arbenigol yn cael eu darparu gan GIG Lloegr. Rwy'n falch o ddweud bod ein llwybr atgyfeirio yng Nghymru at y gwasanaethau hynny yn Lloegr eisoes yn cyd-fynd ag un o argymhellion craidd Cass, gan ei fod yn cynnwys asesiad gan y gwasanaeth iechyd meddwl plant a'r glasoed cyn gwneud atgyfeiriad. Hefyd, mae GIG Cymru wedi bod yn gweithio gyda GIG Lloegr yn rhan o'r rhaglen drawsnewid ar gyfer gwasanaethau rhywedd i sicrhau ein bod yn cyd-fynd ag argymhellion Cass, yn rhan o'r newidiadau y mae GIG Lloegr yn eu gwneud i wasanaethau hunaniaeth rhywedd i blant a phobl ifanc. Bydd y trefniadau hyn yn sicrhau diogelwch ac ansawdd gwasanaethau i ddiogelu pobl ifanc yng Nghymru, y mae'n rhaid inni eu rhoi ar y blaen yn ein hystyriaethau. Mae'r rhaglen drawsnewid wedi sefydlu dau wasanaeth rhywedd plant a phobl ifanc newydd yn dilyn cyhoeddi adolygiad interim Cass ym mis Chwefror 2022. Fe wnaethant agor fis diwethaf, a byddant yn derbyn atgyfeiriadau gan bobl ifanc o Gymru. Bydd y rhestr aros yn cael ei rheoli gan y gwasanaeth cymorth atgyfeirio cenedlaethol—