Grŵp 8: Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru: adroddiadau blynyddol (Gwelliant 41)

– Senedd Cymru am 5:34 pm ar 30 Ebrill 2024.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:34, 30 Ebrill 2024

Daw hynny â ni at grŵp 8. Mae'r grŵp yma o welliannau yn ymwneud ag adroddiadau blynyddol Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru. Gwelliant 41 yw'r gwelliant, ac mae Darren Millar yn cyflwyno'r gwelliant.

Cynigiwyd gwelliant 41 (Darren Millar).

Photo of Darren Millar Darren Millar Ceidwadwyr 5:34, 30 Ebrill 2024

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Rwy'n codi i gynnig gwelliant 41. Os caiff Bil Senedd Cymru (Aelodau ac Etholiadau) ei basio, yna bydd gan Gomisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru, i roi iddo ei enw newydd, y dasg bwysig iawn o adolygu ffiniau etholaethau'r Senedd, ochr yn ochr â'r holl gyfrifoldebau eraill a roddir iddo. Felly, bydd gwaith y comisiwn yn bwysig iawn i ni i gyd fel Aelodau o'r Senedd, ac yn wir i lawer o rai eraill hefyd, a gyda'i benderfyniadau a'i argymhellion yn effeithio arnom ni i gyd, mae'n amlwg yn bwysig iawn ein bod yn dangos diddordeb mawr yn ei waith.

Nawr, lluniodd y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai adroddiad Cyfnod 1 mewn perthynas â'r Bil Etholiadau a Chyrff Etholedig (Cymru), a wnaeth argymhelliad o ran y Bil hwn ynghylch diwygio'r Senedd, yr ydym yn ei ystyried. Argymhellodd y dylai Llywodraeth Cymru ddiwygio Bil Senedd Cymru (Aelodau ac Etholiadau) i gryfhau atebolrwydd y Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru i'r Senedd, drwy ei gwneud hi'n ofynnol i'r Senedd drafod adroddiad blynyddol y comisiwn. Nawr, nid yw Llywodraeth Cymru hyd yma wedi cyflwyno gwelliant i sicrhau'r newid penodol hwnnw, a dyna pam rwy'n ei gyflwyno ar hyn o bryd.

Nawr, mae'n rhesymol disgwyl i'r Llywodraeth roi sylw i argymhellion y pwyllgor trawsbleidiol hwnnw sy'n craffu ar ddeddfwriaeth, ac rwy'n mawr obeithio y bydd yn hapus i gefnogi'r argymhelliad penodol hwn. Nid yw'n un dadleuol. Mae'n un y credaf y dylai pob un ohonom ni gytuno y dylai ddigwydd, i wneud yn siŵr bod y pethau hyn yn gweld golau dydd ac y creffir arnyn nhw'n gywir—yn arbennig, fel y dywedaf, gyda'r cylch gwaith a'r cyfrifoldebau llawer ehangach a fydd gan y Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru newydd, mewn gwirionedd. Ac, wrth gwrs, bydd y gwelliant hefyd yn sicrhau bod yn rhaid i Weinidogion Cymru wneud trefniadau i'r Senedd allu ystyried y pethau hyn o fewn 12 wythnos i gyhoeddi'r adroddiad, sydd, yn fy marn i, yn amser cwbl resymol. Mae'n rhoi amser i'r Llywodraeth, ac yn wir i Aelodau'r Senedd, dreulio'r adroddiad cyn ei drafod ar lawr y Senedd neu gan un o bwyllgorau'r Senedd, ac mae'n sicrhau bod atebolrwydd rhwng y comisiwn a'r Senedd, y mae'n ei gwasanaethu, a democratiaeth, y mae'n ei gwasanaethu. Felly, rwy'n cymeradwyo'r argymhelliad a'r gwelliant, yr wyf wedi'i gyflwyno i'r Senedd.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:37, 30 Ebrill 2024

Y Cwnsler Cyffredinol i gyfrannu i'r ddadl yma.

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Llafur

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Diolch i'r Aelod am y sylwadau hynny. Mae'r gwelliant yn debyg i argymhelliad a gynhwysir yn adroddiad Cyfnod 1 y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai ar y Bil Etholiadau a Chyrff Etholedig (Cymru), sef bod gofyn i'r Senedd drafod adroddiad blynyddol Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru. Dim ond i atgoffa'r Aelodau wrth gwrs bod darpariaeth eisoes mewn perthynas â chyflwyno adroddiad i Aelodau Cymru ac i'w gyhoeddi. Ond am y rhesymau hyn, nodais yn fy ymateb ysgrifenedig i'r adroddiad hwnnw na fyddaf yn cefnogi'r gwelliant.

Er fy mod yn derbyn yr argymhelliad mewn egwyddor, argymhellodd Pwyllgor Biliau Diwygio ar wahân fod y Pwyllgor Busnes yn ystyried trefniadau atebolrwydd Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru fel rhan o'i adolygiad gweithdrefnol cyn etholiad 2026. Felly, does arnaf i ddim eisiau rhagdybio canlyniad yr adolygiad hwnnw, felly ni fyddaf yn ceisio diwygio Bil Senedd Cymru (Aelodau ac Etholiadau) am y rheswm penodol hwnnw. Diolch, Llywydd,

Photo of Darren Millar Darren Millar Ceidwadwyr

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd, a diolch, Gweinidog, am egluro'ch safbwynt ynghylch y gwelliant penodol hwn o leiaf. Yn amlwg, rwy'n siomedig. Rwy'n credu bod hwn yn welliant syml. Nid wyf yn credu ei fod yn ddadleuol o gwbl. A hyd yn oed os oedd rhai trefniadau atebolrwydd o fewn un o bwyllgorau'r Senedd, a bod y Pwyllgor Busnes, yr wyf yn aelod ohono, wrth gwrs, o'r farn ei bod yn briodol i bwyllgor penodol ymgymryd â'r swyddogaeth hon, ni ddylai atal cyflwyno'r adroddiad gerbron y Senedd yn fwy ffurfiol i'w ystyried. Felly, rydw i'n mynd i ofyn am bleidlais. Rwy'n credu ei fod yn cyflawni ac yn ticio'r blwch o ran yr argymhelliad a wnaed gan y Pwyllgor Llywodraeth Leol a Thai, ac, fel y dywedaf, credaf ei fod yn gwneud yr hyn y mae angen iddo ei wneud, sef sicrhau ein bod yn dal sylw ar waith pwysig Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru yn y dyfodol, yn flynyddol, i sicrhau bod yr holl Aelodau yn ymwybodol o'i waith ar eu rhan, ac yn wir y sefydliadau democrataidd ehangach ledled Cymru.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:39, 30 Ebrill 2024

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 41? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Felly, cymerwn ni bleidlais ar welliant 41. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 15, neb yn ymatal, 37 yn erbyn. Ac felly mae gwelliant 41 wedi ei wrthod. 

Gwelliant 41: O blaid: 15, Yn erbyn: 37, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Rhif adran 5155 Gwelliant 41

Ie: 15 ASau

Na: 37 ASau

Ie: A-Z fesul cyfenw

Na: A-Z fesul cyfenw

Absennol: 8 ASau

Absennol: A-Z fesul cyfenw

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru

Na, dyw gwelliant 51 ddim yn cael ei symud, felly does dim angen pleidlais.

Ni chynigiwyd gwelliant 51 (Adam Price). 

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 5:40, 30 Ebrill 2024

Gwelliant 115, Adam Price, ydy hwnna'n cael ei symud? Na, felly dyw hwnna chwaith ddim yn cael ei symud am bleidlais. 

Ni chynigiwyd gwelliant 115 (Adam Price).