Symudwn nawr i grŵp 3, ac mae'r trydydd grŵp hwn o welliannau yn ymwneud â Rhan 3, gwneud cais am gydsyniad seilwaith: cymorth i geisyddion. Y prif welliant yn y grŵp hwn yw gwelliant 25, ac rwy'n galw ar Janet Finch-Saunders i gynnig a siarad am y prif welliant ac eraill yn y grŵp hwn.

Cynigiwyd gwelliant 25 (Janet Finch-Saunders).

Diolch Dirprwy Lywydd. Mae gwelliant 25 yn ymwneud â gwasanaethau cyn gwneud cais, ac yn arbennig y baich adnoddau ar gyfer y rhai sy'n cynnig gwasanaethau. Yng Nghyfnod 2, cyflwynais ddiwygiad i symud awdurdodau cynllunio lleol o adran 27 fel mai Gweinidogion Cymru yn unig fyddai eu hangen i ddarparu cymorth i geisyddion. Mae awdurdodau cynllunio lleol eisoes dan bwysau aruthrol, yn bennaf oherwydd diffyg adnoddau. Er enghraifft, er y dylid penderfynu ar ganiatâd cynllunio o fewn wyth wythnos fel arfer, mae Pen-y-bont ar Ogwr yn cymryd 26 wythnos ar gyfartaledd. Yn ystod Cyfnod 2, cytunodd ein cyd-Aelod Huw Irranca-Davies AS â'r pwynt bod ein swyddogion cynllunio llywodraeth leol a'n hadrannau cynllunio eisoes o dan bwysau mawr. Yn ddealladwy, mae angen trafodaeth ehangach am hynny, ond mae'n bwysig, hefyd, nad yw'r ddeddfwriaeth yn anwybyddu'r cyd-destun heriol wrth i ni greu'r drefn newydd hon i Gymru. 

O'r herwydd, rwyf wedi gwrando ar yr hyn sydd gan y Gweinidog i'w ddweud ac felly wedi newid y gwelliant i ganolbwyntio ar sicrhau y bydd Gweinidogion Cymru yn sicrhau bod cymorth ac adnoddau'n cael eu darparu i awdurdodau cynllunio neu Cyfoeth Naturiol Cymru i gynorthwyo gyda darparu gwasanaethau cyn gwneud cais. Gobeithio bod hon yn sail ganolog gadarn y gallwn ni i gyd gytuno arni.

Yn olaf, mae gwelliant 10 yn ceisio darparu mwy o wybodaeth am wasanaethau cyn gwneud cais. Mae hwn yn welliant i hyrwyddo ein bwriad i Weinidogion Cymru gyhoeddi manylion ynghylch gwybodaeth am ffioedd ar wefan sy'n eiddo iddynt ac yn cael ei chynnal ganddynt. Yn ystod Cyfnod 2, cytunodd y Gweinidog fod sicrhau bod gwybodaeth ar gael yn hanfodol bwysig, gan gynnwys ar gyfer gwasanaethau cyn gwneud cais. Rwy'n gobeithio, felly, y gallwch gefnogi'r gwelliant heddiw. Diolch.

Galwaf ar y Gweinidog. 

Diolch, Dirprwy Lywydd. Hoffwn ddiolch i Janet ac Aelodau eraill am eu sylwadau, yn ystod Cyfnod 2, pryd cawsom ddadl eithaf hir ar y pwynt hwn, a Janet heddiw. Byddai gwelliant 25 yn caniatáu i reoliadau sy'n ymwneud â darparu gwasanaethau cyn gwneud cais bennu pa gymorth ac adnoddau y gellid eu darparu i awdurdodau cynllunio lleol a Chyfoeth Naturiol Cymru gan Weinidogion Cymru i'w helpu i ymgymryd â'r ddyletswydd hon, pan fo ceisyddion yn gofyn amdanynt. Wrth gwrs, rwy'n cydnabod y mater sylweddol o adnoddau, ond rwyf wedi sicrhau bod y Bil wedi gwneud darpariaeth ar gyfer codi ffioedd, a fydd yn caniatáu i'r cyrff hyn adennill eu costau llawn ar gyfer darparu'r gwasanaethau cyn gwneud cais hyn. Rwyf hefyd wedi ymrwymo i weithio gydag awdurdodau lleol, Cyfoeth Naturiol Cymru a rhanddeiliaid perthnasol eraill i benderfynu beth ddylai lefelau'r ffioedd fod i sicrhau y gellir adennill eu costau'n llawn. A bydd papur ymgynghori yn cael ei gyhoeddi yn ddiweddarach yn y gwanwyn, a fydd yn gofyn am farn ac argymhellion ar lefelau ffioedd priodol.

O ran darparu cymorth, unwaith eto, rwy'n cydnabod bod angen i awdurdodau lleol a Cyfoeth Naturiol Cymru fod â'r gallu a'r capasiti i ddarparu cyngor priodol ac amserol, yn enwedig ar faterion arbenigol iawn. Fodd bynnag, bydd y gwasanaethau cyn gwneud cais a ddarperir gan awdurdodau cynllunio lleol a Chyfoeth Naturiol Cymru yn y pen draw yn ymdrin â materion yn seiliedig ar eu gwybodaeth a'u harbenigedd lleol o'u priod feysydd ac felly nid wyf yn rhagweld bod angen cymorth yn rheolaidd. Mae hefyd yn wir, os byddwn yn eu dileu drwy'r Bil, yr unig ffordd y gallai Gweinidogion Cymru wneud yr hyn y mae Janet yn ei awgrymu mewn gwirionedd yw drwy ofyn i'r awdurdodau lleol eu cynorthwyo gyda gwybodaeth leol. Felly, y cyfan y mae'n ei wneud yw rhoi haen arall i mewn. Nid wyf yn credu ei fod yn cyflawni'r hyn rydych chi'n ceisio'i gyflawni.

Mae awdurdodau lleol eisoes yn darparu gwasanaethau cyn gwneud cais ar gyfer prosiectau penodol a gydsynnir drwy'r Bil. Felly, er enghraifft, datblygiadau o arwyddocâd cenedlaethol, ac maent eisoes yn gyfarwydd â pha fath o wybodaeth a chyngor y byddai'n debygol y bydd angen iddynt eu darparu i ddarpar geisyddion. Fodd bynnag, mae'r Llywodraeth wedi ymrwymo i weithio'n agos gydag awdurdodau lleol a Cyfoeth Naturiol Cymru i drafod sut y gellid rhannu gwybodaeth ac arbenigedd arbenigol penodol mewn materion penodol. Nid mater i ddeddfwriaeth yw hynny, ond mae'n helpu tuag at adnoddau a chymorth wrth ddarparu gwasanaethau cyn gwneud cais. Felly, oherwydd y rhesymau rwyf wedi'u nodi, Dirprwy Lywydd, nid wyf yn cefnogi'r gwelliant hwn a byddwn yn annog Aelodau i beidio â chefnogi'r gwelliant chwaith.

Byddai gwelliant 10 yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi'r gwasanaethau cyn gwneud cais a gynigir, ynghyd â rhestr o ffioedd, ar wefan sy'n eiddo iddynt ac yn cael ei chynnal ganddynt. Ond byddai hefyd yn dileu unrhyw ofyniad i awdurdodau cynllunio lleol a Chyfoeth Naturiol Cymru ymgymryd â gweithgaredd o'r fath. Y mater sylfaenol yma yw cael gwared ar awdurdodau cynllunio lleol a Chyfoeth Naturiol Cymru o'r broses gwasanaeth cyn gwneud cais. Rwy'n cytuno'n llwyr fod sicrhau bod gwybodaeth ar gael ynghylch pa wasanaethau cyn gwneud cais sy'n cael eu cynnig, ynghyd ag unrhyw ffioedd perthnasol, yn hanfodol bwysig ar gyfer eglurder a thryloywder, ac mewn gwirionedd, mae'r ddarpariaeth bresennol yn adran 27 o'r Bil eisoes yn gwneud hynny. Fodd bynnag, mae'n rhaid iddi fod yn ofynnol i awdurdodau cynllunio lleol a Cyfoeth Naturiol Cymru ddarparu gwasanaethau cyn gwneud cais os gofynnir amdanynt, oherwydd eu gwybodaeth a'u harbenigedd yn eu priod feysydd. Gallant gynnig manylion a gwybodaeth benodol a fyddai'n fuddiol i ddatblygwyr nad oes gan Weinidogion Cymru. Felly, gofynnaf i'r Aelodau beidio â chefnogi'r gwelliant hwn. Diolch.

Janet, a hoffech chi ateb?

Symud i'r bleidlais os gwelwch yn dda.

Felly, y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 25? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Mae gwrthwynebiad, felly byddwn yn symud i bleidlais. Agor y bleidlais.

Cau'r bleidlais.

O blaid 14, 11 yn ymatal a 27 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 25 wedi'i wrthod.

Gwelliant 25: O blaid: 14, Yn erbyn: 27, Ymatal: 11

Gwrthodwyd y gwelliant

Janet, gwelliant 10.

Cynigiwyd gwelliant 10 (Janet Finch-Saunders).

Rwy'n cynnig.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 10? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Mae gwrthwynebiad, felly byddwn yn symud i bleidlais.

Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais.

O blaid 14, 11 yn ymatal a 27 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 10 wedi'i wrthod.

Gwelliant 10: O blaid: 14, Yn erbyn: 27, Ymatal: 11

Gwrthodwyd y gwelliant