Er gwaethaf beirniadaeth hirfaith ac estynedig gan y Llywodraeth hon o'n hymadawiad â'r UE, torrodd gwerth ein hallforion bwyd a diod o Gymru i'r UE pob record yn 2022, pan wnaethant gyrraedd £594 miliwn—cynnydd o £130 miliwn ers 2021. Ochr yn ochr â hyn, roedd y diwydiant hefyd yn gallu hybu ei allforion y tu allan i'r UE yn yr un flwyddyn, pan gyrhaeddon nhw £203 miliwn—i fyny o £176 miliwn y flwyddyn flaenorol. Ond, Gweinidog, yr hyn sy'n fwyaf nodedig yn fy marn i wrth edrych ar y data ar ein hallforion, sydd yn arbennig o addawol, yw mai'r categori allforio gwerth uchaf ar gyfer bwyd a diod o Gymru yn 2022 oedd cynhyrchion cig a chynhyrchion sy'n gysylltiedig â chig, gwerth cyfanswm o £265 miliwn. Mae hyn yn gynnydd o 42 y cant ers 2021, ac yn rhywbeth sydd, fel y gwyddom, yn ganlyniad i'r gwaith caled di-baid a wneir gan ein ffermwyr a'n teuluoedd. Dim ffermwyr, dim bwyd. Ac er ei bod yn wych eich gweld chi a'ch Llywodraeth yn cefnogi ac yn hyrwyddo ein sector bwyd a diod, bydd yn cael ei ystyried braidd yn goegwych yng ngoleuni'r dadansoddiad damniol ar gynhyrchu bwyd y byddai'r cynllun ffermio cynaliadwy yn ei gael. Ochr yn ochr â chyllideb wedi'i thorri, nad yw'n amlwg yn cefnogi'r sector fel y mae angen iddo wneud, mae asesiad effaith a gomisiynwyd gan Lywodraeth Cymru yn amlygu, yn hollol ddi-flewyn-ar-dafod, yr effaith negyddol y byddai'r cynllun ffermio cynaliadwy yn ei chael. Mae'r modelu wedi rhagweld gostyngiad o 122,000 yn unedau da byw Cymru, sydd, i bob pwrpas, yn ostyngiad o 10.8 y cant yn nifer y da byw yng Nghymru; toriad o 11 y cant i lafur ar ffermydd Cymru, sy'n cyfateb i golli 5,500 o swyddi; ac, yn olaf, ergyd o £125 miliwn i allbwn o'r sector, a cholled o £199 miliwn i incwm busnesau fferm. Mae hynny'n ostyngiad mewn incwm o 85 y cant. Felly, yn gwbl briodol, mae NFU Cymru wedi gwneud sylwadau ar y ffaith bod y data hwn yn eithaf brawychus a dweud y gwir, ac mae'n hollol groes i deimladau ymgynghoriad yr SFS sef 'cadw ffermwyr yn ffermio'. Felly, gyda hyn mewn golwg, Gweinidog, tybed a allech chi nodi sut y mae Llywodraeth Cymru yn ceisio parhau i gefnogi sector bwyd a diod Cymru, wrth symud i 2025, gan ystyried cefndir llwm toriadau cyllidebol ac ansicrwydd a orfodwyd ar ein sector ffermio. Ac eto, ein ffermwyr sy'n un o'r elfennau allweddol wrth sicrhau goroesiad y diwydiant bwyd a diod. Ac o ystyried nawr bod Llywodraeth Cymru yn pendroni beth i'w wneud â Fferm Gilestone yn dilyn y llanast hwnnw, efallai y gallech ddefnyddio'r fferm fel arddangoswr ar gyfer y cynllun ffermio cynaliadwy os ydych chi mor hyderus â hynny y bydd y cynllun yn llwyddiant.

Nawr, er ein bod ni i gyd yn deall anhawster pwysau ariannol nid yn unig ar y Llywodraeth hon, ond ar lywodraethau eraill ledled y byd, rhaid cefnogi ein diwydiant bwyd a diod yng Nghymru fel blaenoriaeth economaidd, ddiwylliannol a chymdeithasol. Rydym nid yn unig yn sôn am gynnyrch o Gymru, ond am ein defnyddwyr o Gymru sydd, yn ôl ymchwil yr NFU, yr wyf wedi'i godi o'r blaen yn y Siambr hon yr wythnos diwethaf, yn dangos bod 82 y cant o bobl yn cefnogi Llywodraeth Cymru i ddarparu cymorth ariannol i ffermwyr i gynhyrchu bwyd.

Felly, yn olaf, Gweinidog, un maes domestig y mae ein sector bwyd a diod yn cyd-fynd yn agos ag ef, yn enwedig ar draws fy etholaeth yng Ngorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro, yw'r diwydiant twristiaeth. Hoffwn ofyn, felly, pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i sicrhau bod y ddau sector yn elwa ar ei gilydd, felly rydym yn defnyddio popeth sydd gan Gymru i'w gynnig yn effeithiol ar draws gwahanol sectorau. Mae ein diwydiant bwyd a diod yng Nghymru wedi'i gysylltu'n gynhenid â'n ffermwyr, ein diwylliant, ein treftadaeth a'n hanes. Er fy mod yn rhannu eich uchelgeisiau yn llwyr ar gyfer BlasCymru a'r diwydiant bwyd a diod ehangach yma yng Nghymru—ac rwy'n llongyfarch yr holl randdeiliaid am gynnydd gwych dros y blynyddoedd diwethaf—er mwyn cyflawni ei botensial llawn ni ddylid tynnu'r tir o dan ei draed gyda pholisi amaethyddol sy'n tanseilio cynhyrchu bwyd cynaliadwy. Diolch, Llywydd dros dro.