Part of the debate – Senedd Cymru am 4:52 pm ar 30 Ionawr 2024.
Efallai mai'r peth mwyaf brawychus am yr Holocost oedd pa mor hawdd oedd hi iddo ddigwydd. Nid eithafwyr yn unig a aeth ar ôl Iddewon neu ddisgwyl iddynt wnïo sêr Dafydd ar eu dillad. Gwnaed hi'n bosibl oherwydd difaterwch dychrynllyd y bobl a ddewisodd edrych y ffordd arall—dewis edrych y ffordd arall wrth i'r lorïau yrru heibio a'r wagenni rheilffordd yn cloncian trwy'r nos. Ni allwn gofio'r Holocost yn oddefol, mae'n rhaid i ni ymwreiddio ymwybyddiaeth yn ein heneidiau o ba mor rhwydd oedd hi i ladd miliynau—daethpwyd â bywydau Iddewon, pobl anabl, pobl hoyw i ben oherwydd bod pobl wedi penderfynu nad oeddent yn haeddu bodoli.
Gweinidog, rwy'n poeni'n fawr am y cynnydd mewn ymosodiadau gwrthsemitig sydd wedi'u hysgogi, mae'n ymddangos, gan yr hyn sy'n digwydd yn y dwyrain canol. Mae'n annealladwy i mi sut y gallai unrhyw un feio pobl Iddewig neu ddisgwyl iddynt fod yn atebol am yr hyn sy'n digwydd ar gyfandir arall. Pobl Iddewig sy'n byw yng Nghymru yw ein brodyr a'n chwiorydd; maen nhw'n bobl heddychlon. A wnewch chi ymuno â mi, Gweinidog, i gadarnhau'r pwynt hwn ac estyn cyfeillgarwch ac undod atynt?