3. Datganiad gan y Prif Weinidog: Y Rhaglen Ddeddfwriaethol

Part of the debate – Senedd Cymru am 3:22 pm ar 27 Mehefin 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur 3:22, 27 Mehefin 2023

(Cyfieithwyd)

Rwy'n diolch i Huw Irranca-Davies. Ac wrth gwrs, fel Cadeirydd y pwyllgor pwrpas arbennig a sefydlwyd gan y Senedd, mae'n siarad ag awdurdod penodol ynglŷn â mater diwygio'r Senedd, ac adroddiad y pwyllgor hwnnw a gymeradwywyd gan y Senedd hon yng Nghymru a oedd yn sylfaen i'r Bil a'r holl waith sy'n mynd i'w baratoi ac fe fyddwch chi'n gweld hwnnw, rwy'n gobeithio, ym mis Medi.

Fe fydd y Bil bysiau yn gwneud budd y cyhoedd yn brawf allweddol o'r ffordd y darperir gwasanaethau bysiau yng Nghymru yn y dyfodol. Fe fydd yn golygu y bydd yr awdurdodau lleol, Trafnidiaeth Cymru, â'r pwerau angenrheidiol i sicrhau y bydd y buddsoddiad cyhoeddus sylweddol iawn hwn a gaiff ei wneud ar ran y cyhoedd i gynnal y system drafnidiaeth gyhoeddus yn cael ei roi ar waith mewn modd priodol i weithio ar ran y cyhoedd. Honno yw egwyddor arweiniol y Bil hwn, ac rwyf i o'r farn y bydd yr Aelod yn gweld hynny'n cael ei adlewyrchu yn yr agenda ehangach honno yr oedd ef yn tynnu sylw ati hi.

Rwy'n falch o gadarnhau y bydd y Bil llywodraethu amgylcheddol, pan fydd yn dod i'r golwg, nid yn y drydedd flwyddyn ddeddfwriaethol ond y tu hwnt i hynny, yn cynnwys nodau bioamrywiaeth ac adferiad byd natur ynddo, yn ogystal â threfniadau llywodraethu ar ôl gadael yr UE.

Mae taliadau uniongyrchol ar gyfer gofal iechyd parhaus yn bwnc sydd wedi mynd yn fwy dylanwadol ym mywydau llawer o ddefnyddwyr y gwasanaeth iechyd, gan fod y system taliadau uniongyrchol ym maes gofal cymdeithasol ei hun wedi aeddfedu, ac aeddfedu mewn llawer o'r ffyrdd y tynnodd Huw Irranca-Davies sylw atyn nhw. Mae anghysondeb yn y ffaith y gall unigolyn reoli ei gyllideb ei hun ar ddydd Llun, pan gaiff y gwasanaeth ei ddarparu gan ofal cymdeithasol, ond ar ddydd Mawrth, pan fydd anghenion yn golygu bod y gwasanaeth yn cael ei ddarparu wedyn drwy'r system gofal iechyd parhaus, mae'r unigolyn yn colli'r rheolaeth honno. Fe fydd y Bil yn sicrhau y gall y rheolaeth honno fod yn barhaus.

Ac a gaf i'n olaf adleisio'r hyn a ddywedodd Huw Irranca-Davies, Llywydd? Fe fydd y Bil yn ein helpu ni i ddiddymu'r gallu i wneud elw o wasanaethau plant sy'n derbyn gofal. Nid wyf i'n credu y gwnaf i fyth anghofio cwrdd â grŵp o bobl ifanc a ddygwyd at ei gilydd gan y comisiynydd plant ar y pryd, pan ddisgrifiodd menyw ifanc i mi ei theimladau hi pan welodd ei llun ar wefan lle'r oedd ei hawdurdod lleol hi, ei rhiant corfforaethol hi, yn gwahodd tendrau i mewn gan unrhyw un a oedd yn barod i ofalu amdani am y gost isaf posibl. Dychmygwch chi hynny—i feddwl mai fel yna y caiff eich dyfodol chi ei lunio. Fe fydd y Bil hwn yn sicrhau na fydd y ffordd honno o ddarparu ar gyfer pobl ifanc yng Nghymru yn rhan o'u dyfodol nhw na'n dyfodol ninnau chwaith.