Diolch i chi, Prif Weinidog, am eich datganiad brynhawn heddiw. Mae hi'n hawdd anghofio pa mor arwyddocaol yw'r datganiad hwn oherwydd ei fod wedi dod yn rhan o galendr rheolaidd Senedd Cymru, ond, yn rhywun a ddaeth i mewn yn 2007, rwyf i'n gallu cofio eich rhagflaenydd chi'n dweud rhai o'r pethau mwyaf cyffrous a drafodwyd erioed ac fe drafodwyd rheoliadau tatws hadyd o Gyprus a'r Aifft yn y fan hon hefyd. Roedd hynny'n arfer bodloni brwdfrydedd y Senedd, neu'r Cynulliad fel ydoedd, am oriau lawer ar brynhawn Mawrth. Felly, mae'r gallu hwn i ddeddfu, a deddfu ar sail Cymru, yn hanfodol bwysig, ac ni ddylid anghofio hynny, er ein bod ni'n gallu anghytuno ar draws y Siambr hon yng nghwestiynau'r Prif Weinidog, mai Llywodraeth y DU yn San Steffan yn 2011 a gyflwynodd y ddeddfwriaeth a ganiataodd y refferendwm hwnnw ar bŵer llawn i ddeddfu, y ddau adolygiad comisiwn Silk a edrychodd i mewn ac a greodd yr adroddiad a wnaeth ganiatáu i ddwy Ddeddf Cymru gael eu cyflwyno, ac yn amlwg y Deddfau hynny wedyn sy'n cael eu gweithredu i ganiatáu i lawer o'r ddeddfwriaeth hon y mae'r Prif Weinidog wedi sôn amdani heddiw gael ei chyflwyno gan y Llywodraeth yma ym Mae Caerdydd, mewn gwirionedd.

Os caf i grybwyll ychydig o ddarnau o fewn y ddeddfwriaeth y tynnodd y Prif Weinidog sylw atyn nhw, ac os caf i fod ychydig yn hunanol drwy godi'r ddeddfwriaeth diogelwch adeiladau rydych chi'n sôn amdani, oherwydd mae hynny'n fater sydd wedi hawlio cryn dipyn o fy amser yn Aelod rhanbarthol ac, rwy'n gwybod, amser Aelodau eraill yn y Siambr hon hefyd, a wnaiff y Prif Weinidog dynnu sylw at beth yn union a fyddai yn y Bil hwnnw? A fydd hwnnw'n datgan hawliau'r preswylwyr a pherchnogion tai a gwmpesir yn y ddeddfwriaeth a basiwyd yn San Steffan yr ydym wedi cael llawer i ddadl yn eu cylch yn y Siambr hon o'r blaen, ond adrannau 116 i 124 yn benodol, fel gall perchnogion tai, pe bydden nhw'n dymuno, geisio eu hunain am iawndal drwy'r llysoedd? Ar hyn o bryd, yn amlwg, nid yw trigolion Cymru yn gallu cyflawni hynny mewn gwirionedd drwy erlyn y datblygwyr sydd wedi eu rhoi nhw mewn sefyllfa mor ansicr.

A gaf i ofyn hefyd am eglurhad gan y Prif Weinidog o ran y Bil trafnidiaeth gyhoeddus y bydd ef yn ei gyflwyno ynglŷn â bysiau, a gofal plant yn arbennig? Rwy'n credu y bydd llawer o'r meysydd hyn yn canfod tir cyffredin rhyngom ni, ond mae hi'n bwysig bod y mentrau polisi sy'n rhedeg yn gyfochrog â'r mentrau hyn y bydd y Llywodraeth yn eu cyflwyno drwy ddeddfwriaeth yn gallu cyflawni er mwyn pobl mewn gwirionedd, boed hynny yn y system gofal plant neu, yn amlwg, y system gweithredwyr bysiau. Yn amlwg, mae hynny'n rhan o'r diwygiadau a gyflwynwyd yn sgil argymhellion Silk—ein bod ni'n gallu siarad am y ddeddfwriaeth hon yma'r prynhawn yma.

Felly, a wnaiff y Prif Weinidog roi sicrwydd, gyda'r ddeddfwriaeth y mae'r Llywodraeth am ei chyflwyno, y bydd y mentrau polisi a'r arian y bydd ei angen i gyflawni'r gwelliannau hyn yn cyd-fynd â'r ddeddfwriaeth, yn hytrach nag ein bod ni'n gweld deddfwriaeth yn gorwedd ar y llyfr statud na fyddai, yn y pen draw, yn cyflawni'r gwelliannau y dymunwn eu gweld yn y gwasanaethau cyhoeddus allweddol hynny?

A gaf i geisio deall oddi wrth y Prif Weinidog hefyd ym mha ffordd y mae'n credu y bydd y ddeddfwriaeth yn hyrwyddo amcanion 'Cymraeg 2050'? Rwy'n credu bod pob plaid yn y Siambr hon yn cefnogi'r nod ar gyfer miliwn o siaradwyr erbyn 2050; nid wyf yn credu y byddai unrhyw un yn disgwyl i'r Llywodraeth gyflwyno deddfwriaeth a fyddai'n ceisio atal y Gymraeg. Ond, yn anffodus, dro ar ôl tro, fe welsom ni, yn fwyaf diweddar yn adroddiad y cyfrifiad a ryddhawyd, yn anffodus, fod llai o siaradwyr Cymraeg yng Nghymru, er gwaethaf llawer o ddarnau o ddeddfwriaeth sydd wedi cael eu cyflwyno a llawer o fentrau sydd wedi dod ymlaen, nid yn unig yn y fan hon, ond cyn datganoli yn Neddfau Cymru a basiwyd yn Senedd San Steffan, a'r darpariaethau o ran y Gymraeg a basiwyd yn Senedd San Steffan. Felly, a gaf i geisio deall yn union beth fydd y darn hwn o ddeddfwriaeth yn ceisio ei gyflawni, ac yn y pen draw, pa adnodd a fydd Llywodraeth Cymru yn ei roi ar waith i gefnogi'r ddeddfwriaeth hon er mwyn sicrhau ein bod ni'n cyflawni'r nod hwn o filiwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050?

A gaf i geisio cael gwybod hefyd oddi wrth y Prif Weinidog, o ran deddfwriaeth tomenni glo y mae ef yn ei chyflwyno—unwaith eto, ystyriaeth bwysig ar gyfer fy ardal etholiadol i, ond fe wn i am lawer o Aelodau eraill—? Roedd y Prif Weinidog yn sôn am honno fel deddfwriaeth sy'n arloesol sy'n rhagori yn fyd-eang. Mae hi'n bwysig ceisio deall beth fydd y ddeddfwriaeth hon yn ei ddatgan o ran yr hawliau a fydd gan breswylwyr yn hen ardaloedd y maes glo, ac, yn benodol, pa waith adfer y bydden nhw'n gallu ei geisio, trwy ddefnyddio'r ddeddfwriaeth hon, o ystyried rhai o'r anawsterau sydd i'w gweld o ran tirwedd y cymunedau hynny. Felly, unwaith eto, a wnaiff y Prif Weinidog amlinellu sut yn union y bydd y darn hwn o ddeddfwriaeth yn effeithio ar y cymunedau hynny mewn ffordd sy'n ystyrlon a gwirioneddol?

Roedd y Prif Weinidog yn sôn am Fil diwygio'r Senedd y bydd Llywodraeth Cymru yn ei gyflwyno. Fe fyddwn i'n falch o gael deall gan y Prif Weinidog beth yw'r cyngor cyfreithiol i Lywodraeth Cymru o ran y cwotâu rhywedd y mae'r Prif Weinidog yn eu crybwyll. Mae pawb ohonom ni'n dymuno gweld lluosogrwydd yn y Siambr hon—rwy'n falch o arwain grŵp sy'n cynrychioli'r lluosogrwydd hwnnw, er y gallem ni bob amser wneud mwy a mynd ymhellach—ond a wnaiff y Prif Weinidog nodi pam mae angen cyflwyno darn o ddeddfwriaeth ar wahân yn y maes arbennig hwn, os nad yw'r cyngor cyfreithiol y mae ef yn ei ddilyn yn rhoi sicrwydd iddo o ran ei ymgorffori ym mhrif gorff y ddeddfwriaeth y bydd ef yn ei chyflwyno ynglŷn â diwygio'r Senedd? Mae hi'n ddigon posibl y byddwn ni'n anghytuno ynghylch y niferoedd a fydd yn eistedd yn y Siambr hon, ond rwy'n credu ein bod ni i gyd yn awyddus i weld setliad democrataidd bywiog a chofleidiol yma yng Nghymru y bydd pobl yn gallu bod â hyder ynddo, er mwyn i ni allu cynyddu'r nifer sy'n pleidleisio yn etholiadau'r Senedd a phob etholiad ledled Cymru, yn enwedig wrth edrych ar y gwahaniaeth rhwng y bleidlais mewn etholiad cyffredinol a'r bleidlais mewn etholiad i'r Senedd.

A gaf i ofyn i'r Prif Weinidog am wybodaeth hefyd ar gyfer deall, pan fydd ef yn sôn am ddeddfwriaeth y dreth gyngor y bydd yn ei chyflwyno—? A fydd hynny'n cael ei gyfyngu yn benodol i gynyddu cwmpas y bandiau ac ymarfer ailbrisiad yma yng Nghymru, neu a fydd hwnnw'n ddarn ehangach o ddeddfwriaeth a fydd yn ceisio cynnal diwygiad ar raddfa fwy eang i'r system dreth gyngor yma yng Nghymru?

Rwy'n gweld fy mod i'n rhoi prawf ar amynedd y Llywydd, oherwydd mae'r cloc wedi mynd yn goch. Fy nghwestiwn olaf i'r Prif Weinidog: mae hi'n hysbys iawn fod y Prif Weinidog wedi mynegi ei ddymuniad ef i ymddiswyddo o swydd y Prif Weinidog hanner ffordd drwy'r tymor Seneddol. A yw am roi ymrwymiad heddiw, ar ddiwedd y datganiad deddfwriaethol 12 mis hwn, y bydd ef yn ei swydd i gyflawni'r datganiad deddfwriaethol nesaf, er mwyn i ni, yn amlwg, gael deall cyfeiriad ac arweinyddiaeth Llywodraeth Cymru?