8. Pa drafodaethau mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'u cael gyda swyddogion y gyfraith ynglŷn ag ymgyrch cyfraith Hillsborough? OQ59528

Diolch am eich cwestiwn. Ar hyn, rydym wedi ymrwymo i archwilio’r ffyrdd gorau o helpu i sicrhau bod lleisiau dioddefwyr a’u teuluoedd yn cael eu clywed yn dilyn unrhyw ddigwyddiad mawr, ac rydym yn ystyried yr hyn y gallwn ei wneud yng Nghymru i sicrhau bod dioddefwyr yn cael eiriolaeth ar lefel genedlaethol pan fo trasiedïau'n digwydd.

Rwy’n ddiolchgar iawn i’r Cwnsler Cyffredinol am ei ateb. Fel y gŵyr y Cwnsler Cyffredinol, mae ymgyrch Hillsborough Law Now yn ymwneud â rhoi mynediad gwirioneddol at gyfiawnder i bobl gyffredin. Mae Llywodraeth Geidwadol y DU yn cyflwyno Bil Dioddefwyr a Charcharorion na fydd yn cyflawni hyn; nid yw’n mynd yn ddigon pell, Gwnsler Cyffredinol. Mae Keir Starmer wedi ymrwymo i gyflwyno cyfraith Hillsborough pan fydd yn Brif Weinidog y DU. O ystyried eich cefnogaeth barhaus, cefnogaeth rwy'n ddiolchgar iawn amdani, Gwnsler Cyffredinol, a wnewch chi ddechrau ar y gwaith yma yng Nghymru i sicrhau y bydd Llywodraeth Cymru yn gwneud popeth yn ei gallu i gefnogi Keir Starmer a Llywodraeth Lafur i weithredu a chyflwyno cyfraith Hillsborough nawr?

Wel, a gaf fi ddiolch yn gyntaf i’r Aelod am y modd parhaus a chyson y mae'n dadlau dros hawliau’r bobl sy’n ddioddefwyr trasiedïau mawr? A gaf fi hefyd wneud y sylw, ac mae'n un rwyf wedi'i wneud o'r blaen, mai'r ateb go iawn i hyn yw'r ffaith y dylai cymorth cyfreithiol fod ar gael i bobl fel hawl? Ni fyddai unrhyw gymhlethdod mawr ynghlwm wrth gynnwys darpariaeth y bydd cymorth cyfreithiol ar gael pan fydd digwyddiad mawr yn digwydd.

Mae Llywodraeth y DU yn cyflwyno Bil Dioddefwyr a Charcharorion. Mae’n cynnwys darpariaethau i Ysgrifennydd Gwladol y DU benodi eiriolwr cyhoeddus annibynnol i gefnogi dioddefwyr digwyddiadau mawr yng Nghymru a Lloegr. Nid yw’n glir o gwbl pwy fyddai’r bobl hynny, beth fyddai eu statws, beth fyddai eu rôl a’u swyddogaethau, beth fyddai eu pwerau ac a ydynt yno i gefnogi a rhoi cymorth, oherwydd os ydynt, ni fyddai hynny'n ddigonol. Mae wedi bod yn anodd cael eglurder gan Lywodraeth y DU ynglŷn â beth yw eu barn ar hyn, felly mae ymgysylltu parhaus yn mynd rhagddo i ganfod beth fyddai hynny.

Mae gennyf nifer sylweddol o bryderon, oherwydd pe bai digwyddiad mawr yn digwydd yng Nghymru, byddem eisiau sicrhau bod Llywodraeth Cymru yn gallu darparu mecanwaith a fyddai'n cael effaith ar ddinasyddion Cymru. Wrth gwrs, anaml iawn y mae digwyddiadau, pan fyddant yn digwydd, yn gysylltiedig ag un wlad benodol. Yn aml iawn, ceir gwrthdaro hefyd rhwng y bobl yr effeithir arnynt, felly mae'n rhaid rhoi ystyriaeth drylwyr i bob un o'r pethau hynny hefyd.

Yr hyn y gallaf ei ddweud yw fy mod yn credu bod rhaid inni archwilio popeth y gallwn ei wneud o fewn ein pwerau i helpu pobl i gael mynediad at gyfiawnder ym mhob sefyllfa. Rydym yn cefnogi'r syniad o eiriolwr dros ddioddefwyr yn sgil digwyddiadau mawr, ond mae gennym bryderon gwirioneddol nad yw'r darpariaethau hyn yn adlewyrchu'r setliad datganoli'n briodol; nid ydynt wedi cael eu hystyried yn briodol eto, ac mae cryn dipyn o drafod a gwaith i'w wneud o hyd i weld i ble mae'r darpariaethau hyn yn mynd. Rwy'n cefnogi’r ymrwymiad a gafwyd gan Keir Starmer i’r ffaith y byddant yn cyflwyno cyfraith Hillsborough, ond yn y cyfamser, byddwn yn sicr yn parhau i archwilio hyn, byddwn yn parhau i weithio, a diolch i chi am ymgysylltu, am godi'r mater hwn.

Diolch i'r Cwnsler Cyffredinol.