Y Berthynas Waith rhwng Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU

1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am ar 24 Ionawr 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhianon Passmore Rhianon Passmore Llafur

8. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y berthynas waith rhwng Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU? OQ59022

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur 2:31, 24 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Llywydd, mae ansefydlogrwydd Llywodraeth y DU a newidiadau gweinidogol aml yn y DU wedi'i gwneud hi'n anodd ffurfio cysylltiadau dibynadwy a chynhyrchiol yn ystod y flwyddyn ddiwethaf. Rydyn ni'n parhau i bwyso am weithredu'r peirianwaith cysylltiadau rhyng-lywodraethol diwygiedig a'r system ragweladwy, barchus y mae'n ei awgrymu.

Photo of Rhianon Passmore Rhianon Passmore Llafur 2:32, 24 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Diolch, Prif Weinidog. Yr wythnos diwethaf ceisiodd Downing Street wadu adroddiadau bod Aelodau Seneddol Torïaidd mewn seddi ymylol wedi cael cyfarwyddyd i roi'r gorau i ddefnyddio'r ymadrodd 'codi'r gwastad' cyn yr etholiad nesaf, oherwydd nad oedd pleidleiswyr yn gwybod beth oedd yn ei olygu, ac yn hytrach i ddefnyddio 'camu ymlaen' neu 'gwella cymunedau'. Prif Weinidog, nid oes syndod na all neb ddeall cysyniad gwael codi'r gwastad Boris Johnson erbyn hyn, gan fod Rishi Sunak wedi cael ei ddal mewn magl yn amddiffyn sut y cafodd de-ddwyrain cyfoethocach Lloegr, neu sut y mae yn cael, mwy o arian nag ardaloedd tlotach y gogledd-ddwyrain.

Prif Weinidog, pa drafodaethau wnaethoch chi a'ch Llywodraeth Cymru eu cael gyda'r Prif Weinidog Rishi Sunak a'i Lywodraeth Dorïaidd yn y DU cyn y cyhoeddiadau mympwyol hyn am rai darnau ychwanegol o arian i Gymru? Prif Weinidog, onid yw'n amlwg i bawb nad yw Llywodraeth Dorïaidd y DU flinedig, dreuliedig hon yn gweithio dros Gymru, yn gweithio er budd cenedlaethol y DU, ond yn hytrach, mae'n gweithio'n ddiflino dros un peth ac un peth yn unig, y Blaid Geidwadol, beth bynnag yw'r difrod, yr annhegwch a'r anghydraddoldeb y mae'n amlygu pobl Islwyn a Chymru iddo? 

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur 2:33, 24 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, dim ond i wneud yn siŵr bod hyn ar y cofnod yn gywir, mae'r swm o arian sydd ar gael i Gymru gyfan o'r gronfa ffyniant bro yn llai na'r arian sydd ar gael i dde-ddwyrain Lloegr. Nawr, a ddylen ni synnu at hynny? Wel, nid ydw i'n credu y bydden ni, oherwydd roedd y Prif Weinidog presennol ar gofnod yn ystod ei ymgyrch i fod yn Brif Weinidog wedi dweud ei fod ef ei hun—ef ei hun—wedi sicrhau bod arian yn cael ei ddargyfeirio i ffwrdd o ardaloedd trefol difreintiedig fel y bod modd  ei wario mewn llefydd fel Tunbridge Wells. Roedd ef yn Tunbridge Wells pan ddywedodd ef hynny. Gobeithio bod ei blaid yn falch o hynny. Rwy'n edrych ymlaen at eu clywed nhw'n amddiffyn y ffaith bod mwy o arian yn mynd i dde-ddwyrain Lloegr nag i Gymru gyfan. 

Gadewch i ni roi hynny yn ei gyd-destun ychydig am eiliad hefyd—[Torri ar draws.]

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 2:34, 24 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Nid ydw i'n gallu clywed y Prif Weinidog. Nid ydw i'n gallu clywed y Prif Weinidog, felly os gall pobl fod yn dawel i wrando ar yr ychydig frawddegau sy'n weddill o ymateb y Prif Weinidog. 

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur

(Cyfieithwyd)

Diolch, Llywydd. Er mwyn ei roi yn ei gyd-destun am eiliad, derbyniodd Cymru 22 y cant o ddyraniad DU yr Undeb Ewropeaidd o'r rownd olaf o gronfeydd strwythurol—22 y cant. Cawsom ni 10 y cant o'r gronfa ffyniant bro. Cofiwch, Llywydd—cofiwch—nid oeddem ni i fod un geiniog yn waeth ein byd o ganlyniad i adael yr Undeb Ewropeaidd. Nonsens oedd hynny yn y pen draw. 

I ateb pwynt yr Aelod yn uniongyrchol, Llywydd, ni chafodd Lywodraeth Cymru unrhyw ran yn natblygiad y gronfa ffyniant bro, ac ni chafodd unrhyw ran yn ei strategaeth na'i chyflawniad, ni chawsom unrhyw rybudd ymlaen llaw o'r ceisiadau y cafodd eu cyhoeddi'r wythnos diwethaf. Mae pob un peth am y gronfa hon yn arian sy'n cael ei gymryd oddi ar Gymru, penderfyniadau sy'n cael eu cymryd oddi ar Gymru. Mae popeth amdano wedi'i gynllunio yn Whitehall, ac mae'r pellter hwnnw'n bwysig iawn. Nid yw'r arian yn cael ei ddefnyddio i wneud y pethau y mae eu hangen ar Gymru, ac ni allai unrhyw un sy'n edrych arno'n wrthrychol ddod i unrhyw gasgliad arall.