5. Datganiad gan y Dirprwy Weinidog Partneriaeth Gymdeithasol: Mis Hanes LHDTC+

Part of the debate – Senedd Cymru am 4:30 pm ar 1 Chwefror 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Joyce Watson Joyce Watson Llafur 4:30, 1 Chwefror 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch, Dirprwy Lywydd. Diolch i chi am eich datganiad, Gweinidog. Mae eich hanes eich hun o hyrwyddo cydraddoldeb yn siarad drosto'i hun. I gymuned LHDTC+ Cymru chi yw'r cynghreiriad mwyaf dibynadwy yn y Llywodraeth. Mae eich penderfyniad diweddar i adnewyddu'r rhaglen ariannu cydraddoldeb a chynhwysiant yn enghraifft dda o'ch ymrwymiad i hynny. Gall y Senedd hon hefyd fod yn falch o'i record a'i statws fel y gweithle gorau ar gyfer gweithwyr LHDTC+ yn y wlad, rhywbeth y gwn yr oedd tîm y Comisiwn yn benderfynol o'i gyflawni.

Mae mis hanes LHDTC+ wrth gwrs, yn ymwneud â dathlu cyflawniadau fel y rheini a'r cynnydd yr ydym ni wedi'i wneud fel cymdeithas, yn ogystal â chofio'r aberth a'r brwydrau a ddaeth â ni i le yr ydym ni heddiw. Ond mae'n bryd pwyso a mesur hefyd, ac edrych ar sut y gallwn ni wneud dyfodol tecach. Felly, ble ydym ni heddiw ar yr arc gyfiawnder honno? Mae dau fater mawr yn awr: arferion trosi ac amddiffyniadau ar gyfer ceiswyr lloches LHDTC+. Mae Llywodraeth y DU wrthi'n ymgynghori ar wahardd therapi trosi ac mae'r ymgynghoriad hwnnw'n dod i ben ddydd Gwener. Mae ymgyrchwyr yn pryderu y gallai ganiatáu i'r rhai a gafodd—a dyfynnaf—'gydsyniad ar sail gwybodaeth' gan eu dioddefwyr i osgoi cyfiawnder. Ni allwn ganiatáu i'r bwlch hwnnw yn y ddeddfwriaeth barhau; ni all pobl gydsynio i gamdriniaeth. Mae'n ymddangos fel y bydd yr Alban yn gweithredu gwaharddiad uniongyrchol a chwbl ar yr arferion hyn, a byddwn yn gobeithio y bydd y Senedd hon a Llywodraeth Cymru yn galw ar Lywodraeth y DU i sicrhau bod yr un peth yn wir yma.

O ran ceiswyr lloches, Gweinidog, roedd y datganiad ysgrifenedig a gyhoeddwyd gennych ddiwedd y llynedd yn tynnu sylw at eich pryderon ynghylch yr amddiffyniad annigonol y mae'n ei gynnig i unigolion LHDTC+. Er iddyn nhw gael profion i brofi eu cyfeiriadedd rhywiol neu eu hunaniaeth rhywedd, mae ceiswyr lloches yn gweld eu hawliadau'n cael eu gwrthod gan y Swyddfa Gartref fel mater o drefn, yn aml yn anghywir fel mae'n digwydd, oherwydd mae bron i hanner wedyn yn cael eu herio'n llwyddiannus ar apêl. Ac eto, byddai'r gyfraith newydd arfaethedig mewn gwirionedd yn cynyddu'r baich profi—