Swyddogion Cymorth Cymunedol yr Heddlu

2. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru am ar 29 Mehefin 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jack Sargeant Jack Sargeant Llafur

2. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am darged Llywodraeth Cymru i ariannu swyddogion cymorth cymunedol heddlu ychwanegol? OQ56683

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur 1:54, 29 Mehefin 2021

(Cyfieithwyd)

Llywydd, diolchaf i Jack Sargeant am hynny. Mae'r rhaglen lywodraethu yn ymrwymo i ddarparu 100 o swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu ychwanegol yng Nghymru. Cadeiriais gyfarfod o Fwrdd Partneriaeth Plismona Cymru ddydd Iau yr wythnos diwethaf, pryd y croesawyd yr ymrwymiad hwn yn eang.

Photo of Jack Sargeant Jack Sargeant Llafur

(Cyfieithwyd)

Diolch, Prif Weinidog, am yr ateb yna. Cyfarfûm yn ddiweddar â chomisiynydd heddlu a throseddu newydd y gogledd, Andy Dunbobbin, a chroesawodd y ddau ohonom swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu ychwanegol Llywodraeth Cymru, ar ben y rhai a ariannwyd eisoes gan eich Llywodraeth chi, ond roedd y ddau ohonom ni'n pryderu'n fawr am fethiant Llywodraeth y DU i ddarparu'r 62 o swyddogion yr heddlu a addawodd y Prif Weinidog ar gyfer Glannau Dyfrdwy. Mewn gwirionedd, am recriwtio yn hytrach na swyddogion ychwanegol y gallai'r Swyddfa Gartref siarad amdano yn ddiweddar ac roedd yn gwbl aneglur o ran pa un a oedd hyn i gymryd lle swyddogion sydd eisoes wedi gadael yr heddlu. Prif Weinidog, a wnewch chi ymuno â galwadau gennyf fi ac Andy Dunbobbin i Lywodraeth y DU anrhydeddu ei haddewid, ac a wnewch chi hefyd roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Siambr am sut y bydd eich Llywodraeth chi yn gweithio gyda Heddlu Gogledd Cymru i roi swyddogion cymorth cymunedol ychwanegol ar y stryd?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur 1:55, 29 Mehefin 2021

(Cyfieithwyd)

Llywydd, diolchaf i Jack Sargeant am y cwestiwn yna, ac am ei ymgyrch hirsefydlog i sicrhau bod ei etholaeth yn cael y lefel o blismona y mae ei hangen arni. Bydd yn gwybod bod nifer swyddogion yr heddlu ledled Cymru a Lloegr, yn 2018, yr isaf ers 1981, ac mae hynny o ganlyniad uniongyrchol i'r degawd hwnnw o gyni pan wnaeth y Blaid Geidwadol, flwyddyn ar ôl blwyddyn, orfodi toriadau ar heddluoedd ledled Cymru a Lloegr, ac yn sicr yma yng Nghymru, lle collwyd bron i 500 o swyddogion yr heddlu yn ystod y cyfnod hwnnw.

Er gwaethaf yr addewidion sydd wedi eu gwneud, rwy’n deall pam mae'r Aelod yn mynd ati i ymgyrchu, oherwydd bod gan Alyn a Glannau Dyfrdwy lai o swyddogion yr heddlu yn y flwyddyn 2020 nag a oedd yno yn 2017, er gwaethaf yr addewidion sydd wedi eu gwneud. Felly, rwy'n sicr yn hapus i ymrwymo i weithio ochr yn ochr ag ef a Chomisiynydd Heddlu a Throseddu newydd Gogledd Cymru i sicrhau'r addewidion sydd wedi eu gwneud gan Lywodraeth y DU i ddadwneud rhywfaint o'r niwed y maen nhw eu hunain wedi ei achosi i ddiogelwch cymunedau, ac i gyflawni'r addewid y maen nhw wedi ei wneud.

Gadewch i mi roi ychydig bach o gysur i'r Aelod, sef ein bod ni wedi cael sicrwydd gan Lywodraeth y DU, gan y Swyddfa Gartref, eu bod, pan eu bod nhw'n sôn am swyddogion yr heddlu ychwanegol, yn golygu niferoedd sy'n ychwanegol at y rhai sydd eu hangen i gymryd lle pobl sydd wedi ymddeol neu wedi cael eu dyrchafu neu am unrhyw reswm arall wedi gadael y gwasanaeth. Felly, mae'n rhaid i ni eu dwyn i gyfrif am hynny hefyd. Yn y cyfamser, mae Jack Sargeant yn amlwg yn iawn, Llywydd, roedd ein hymrwymiad ni, nid yn unig i gynnal y 500 o swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu yr ydym wedi eu darparu fel Llywodraeth bron drwy gydol y cyfnod o gyni, ond i ychwanegu 100 arall at hynny, yn boblogaidd ar hyd a lled Cymru. Mae gennym ni grŵp gweithredol wedi'i sefydlu i weithio ar sut y bydd y 100 swyddog newydd hynny'n cael eu recriwtio, eu dyrannu a'u hariannu. Cyfarfu'r grŵp ar 15 Mehefin, a phan gawn ni ei gyngor, byddwn yn symud ymlaen, ac rwy'n gobeithio gweld llawer o'r swyddogion newydd hynny yn cael eu penodi ac yn gweithio yn y gogledd ac yn etholaeth yr Aelod cyn diwedd y flwyddyn ariannol hon.

Photo of Mark Isherwood Mark Isherwood Ceidwadwyr 1:58, 29 Mehefin 2021

(Cyfieithwyd)

Gan fod diogelwch cymunedol yn fater datganoledig, roedd maniffesto Plaid y Ceidwadwyr Cymreig yn dweud ym mis Mai y byddem ni'n cynyddu'r cyllid ar gyfer swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu bob blwyddyn, gan weithio ochr yn ochr â Llywodraeth y DU i recriwtio 20,000 o swyddogion ychwanegol yng Nghymru a Lloegr erbyn 2023. Dyna sy'n digwydd mewn gwirionedd. Sut ydych chi felly yn bwriadu sicrhau bod gwaith partneriaeth rhwng Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU o ran yr agenda hon, lle mae gan Lywodraeth y DU y targed o recriwtio 6,000 yn fwy o heddweision yng Nghymru a Lloegr erbyn mis Mawrth 2021, gan gynnwys 437 o swyddogion ychwanegol yng Nghymru, 99 yn y gogledd, gyda chynnydd pellach i ddilyn yn y ddwy flynedd nesaf—cofiwch, targed tair blynedd yw hwn—gan gydnabod bod diogelwch cymunedol yn y gogledd yn gwbl ddibynnol ar waith integredig sefydledig Heddlu Gogledd Cymru gyda'u heddluoedd partner cyfagos yng ngogledd-orllewin Lloegr?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur 1:59, 29 Mehefin 2021

(Cyfieithwyd)

Llywydd, rwy'n falch o glywed ffigurau'r Aelod, sy'n dangos bod ei blaid o'r diwedd yn gwneud iawn am rywfaint o'r niwed y gwnaethon nhw i blismona yng Nghymru dros ddegawd—degawd lle'r oedd ef, bob tro y gwnaethon nhw dorri'r gyllideb, yn eu cefnogi i wneud hynny. Rwy'n cytuno ag ef, er hynny, ar bwysigrwydd gweithio ar draws ffiniau i sicrhau bod cymunedau yng Nghymru yn cael eu cadw mor ddiogel â phosibl. Dywedais yn fy ateb agoriadol, Llywydd, fy mod wedi cadeirio cyfarfod o Fwrdd Partneriaeth Plismona Cymru ddydd Iau yr wythnos diwethaf, ac roeddwn i'n falch o groesawu Ysgrifennydd Gwladol Cymru i'r cyfarfod hwnnw ac i glywed ei gyfraniad iddo. Pan fo Llywodraeth y DU yn barod i ddod at y bwrdd yn y ffordd honno, rwy'n croesawu hynny, ac mae'n caniatáu i ni weithio gyda'n gilydd ar feysydd lle ceir pryderon cyffredin a cheir buddiannau clir i bobl Cymru wrth wneud hynny.

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru 2:00, 29 Mehefin 2021

(Cyfieithwyd)

Prif Weinidog, mae Llywodraeth Cymru wedi ariannu swyddogion cymorth cymunedol, neu swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu fel y'u gelwid bryd hynny, am bron i ddegawd. Gallaf bwysleisio unwaith eto fod prif swyddogion Cymru yn fodlon â hynny, maen nhw'n falch o'r cyllid ychwanegol, ac mae wedi cynyddu eu gallu a'u gwelededd, nad oes gan eu cymheiriaid yn Lloegr, ond gan fod plismona yn dal i fod yn fater a gadwyd yn ôl ac felly bod y cyllid ar sail disgresiwn, pa mor ddiogel yw'r cyllid hwn ar gyfer y dyfodol? Diolch.

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Llafur

(Cyfieithwyd)

Mae'r cyllid yn gwbl ddiogel, Llywydd, am weddill tymor y Senedd hon. Roedd maniffesto fy mhlaid i yn ein hymrwymo i hynny ac redd yn ein hymrwymo i'r 100 swyddog ychwanegol a ddarperir yn awr. Gwnaed darpariaeth eisoes yng nghyllideb eleni i ddechrau'r broses honno ac, fel y dywedais, rwy'n edrych ymlaen at weld y broses benodi honno ar waith fel y gallwn ni ddechrau gwario'r arian yr ydym ni wedi ei neilltuo, ac yna adeiladu ar hynny fel ein bod yn ariannu pob un o'r 600 o swyddogion yr ydym ni wedi ymrwymo i'w darparu cyn gynted ag y gall y broses honno eu rhoi ar waith.