4. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet amlinellu blaenoriaethau Llywodraeth Cymru ar gyfer datblygu’r sector amaethyddiaeth yng Nghymru? OAQ(5)0127(ERA)

Mae amaethyddiaeth yn ddiwydiant hanfodol i Gymru ac yn asgwrn cefn i economi ac amgylchedd gwledig Cymru. Rydym yn gweithio mewn partneriaeth â rhanddeiliaid i sicrhau bod y sector amaethyddol yn ffyniannus ac yn gadarn.

Diolch, arweinydd y tŷ. Mewn ateb i gwestiwn cynharach gan Neil Hamilton, fe ddywedoch nad oes TB mewn canran fawr o’r buchesi ar hyn o bryd. Nid yw hyn yn fawr o gysur i ffermwyr y cyfarfûm â hwy’n ddiweddar yn Llanddingad, ardal yn fy etholaeth â phroblem TB. Er bod yr ystadegau’n dangos gostyngiad dros amser yn nifer y buchesi yr effeithiwyd arnynt gan y clefyd, maent yn pryderu y gellid priodoli hyn i ostyngiad yn nifer y buchesi, a’r buchesi mwy o faint o ganlyniad i hynny, sydd yn ei dro yn celu gwir raddau’r broblem TB yng Nghymru. A wnaiff Llywodraeth Cymru ailystyried y ffordd y mae’r data’n cael ei gasglu er mwyn sicrhau ein bod yn cael darlun cywir o nifer yr anifeiliaid yr effeithir arnynt gan TB yng Nghymru, ac yna gallwn fwrw ymlaen â’r gwaith o fynd i’r afael â’r clefyd ofnadwy hwn sy’n effeithio ar fywyd gwyllt a da byw ledled Cymru?

Ie, wel, rwy’n siŵr y byddai Nick Ramsay wedi bod yn falch hefyd o glywed am y nifer sylweddol o sylwadau i’r ymgynghoriad, yn enwedig gan ffermwyr, a ffermwyr yn eich etholaeth chi, rwy’n siŵr.

Os caf ddweud ychydig yn rhagor, efallai, ynglŷn â’r prosiect sy’n mynd rhagddo, gan gynnwys yr epidemiolegydd TB a’r tîm o filfeddygon sy’n edrych ar glefydau ledled y wlad, oherwydd efallai eich bod yn ymwybodol ein bod wedi nodi ardaloedd yng Nghymru sy’n perthyn i dri chategori yn seiliedig ar lefel y clefyd ym mhob ardal—uchel, canolig ac isel—er mwyn inni allu cael dull wedi’i dargedu’n well o fynd i’r afael â’r clefyd mewn gwahanol ardaloedd. Mae’r ymagwedd fwy rhanbarthol honno yn ein galluogi i osod mesurau rheoli gwahanol mewn ardaloedd gwahanol, yn dibynnu ar y sefyllfa o ran y clefyd a’r risg yn yr ardaloedd hynny, sy’n ddechrau, wrth gwrs, o ran mynd i’r afael â rhai o’r materion hynny. Ac fel y gwyddoch, mae’n rhaid i ni edrych ar—. Pan fydd y mesurau rydym yn ymgynghori arnynt yn cael eu rhoi ar waith, gallai’r ardal TB isel fod yn ardal gyntaf Cymru heb TB, ac un o’r manteision cyntaf, wrth gwrs, i’r teuluoedd yn yr ardaloedd TB isel fyddai cael gwared ar yr angen am brofion cyn symud. Felly, mae yna, wyddoch chi—. Credaf y dylid aros am ymateb Ysgrifennydd y Cabinet, gan y gallai llawer o’r pwyntiau hynny gael eu hateb.

The UK Government’s proposed great repeal Bill threatens to undo the constitutional settlement of Wales entirely, including Welsh Government powers over issues that are devolved, such as agriculture. Following the vote yesterday in this place on the debate on triggering article 50, the road ahead is clear for an EU continuation Bill for Wales. Do you agree that a continuation Bill is necessary in order to ensure that the Welsh Government will have the powers to develop the agricultural sector in Wales, as can happen at the moment under our current devolved settlement? Do you also agree that a continuation Bill would prevent the Tories in Westminster from undertaking a power grab from our national Parliament?

Wel, rwy’n falch fy mod wedi cael cyfle i ateb Simon Thomas yn gynharach ein bod yn hollol glir: ni fyddwn yn gadael i Whitehall fachu’r pwerau hynny. Teimlaf hefyd ein bod, rhyngom, yn ‘Diogelu Dyfodol Cymru’, wedi cyflwyno ymagwedd glir ac ymarferol iawn tuag at ddatblygu unrhyw fframweithiau ar gyfer y DU gyfan, er enghraifft, a allai fod yn angenrheidiol mewn perthynas â’r meysydd datganoledig. Rydym wedi dweud, a chredaf fod y Prif Weinidog wedi dweud ddoe, mai ein dewis delfrydol fyddai Bil diddymu ar gyfer y DU sy’n cydnabod yn briodol ac yn diogelu’r setliad datganoli. Byddwn yn dadlau hyn yn gryf mewn trafodaethau dwyochrog â Llywodraeth y DU ac yn y Cyd-bwyllgor Gweinidogion, ond rydym hefyd wedi bod yn ystyried y mater: fe wnaethom ymatal ar eich gwelliant ddoe ac rydym yn parhau i’w ystyried mewn perthynas â’r cynnig ar y Bil parhad.