Rwyf yn rhannu'r sylwadau am Gymru. Dylem ni longyfarch ein hunain ar fod yn drydydd yn y byd. Mae hynny mewn gwirionedd yn anrhydedd arwyddocaol iawn, iawn ac yn amlwg yn gyfle i gynnal ein safle ar y blaen o ran ailgylchu fel cyfraniad at ein nodau amgylcheddol, ond mae hefyd yn darparu cyfle inni sicrhau bod cynaliadwyedd wrth wraidd ein heconomi. Mae hyn yn cyflwyno cyfleoedd mwy eang inni.

Wrth iddi ystyried y ddadl hon maes o law, pan fydd Ysgrifennydd y Cabinet yn ôl gyda ni, byddwn yn gofyn iddi ystyried cynnwys adroddiad Sefydliad Bevan ym mis Mehefin 2016, 'Treth ar gyfer Da', sydd a dweud y gwir yn gwneud rhai argymhellion diddorol iawn sy’n berthnasol i ddadl heddiw. Mae'n edrych ar y pŵer o dan Ddeddf Cymru 2014 i'r Cynulliad gynnig trethi cwbl newydd mewn meysydd datganoledig.

Un o'r trethi y mae'r adroddiad yn eu harchwilio yw’r syniad o dreth pecynnu bwyd tecawê, gan gynnwys polystyren wedi’i ehangu, sy’n ffurf boblogaidd iawn o becynnu, yn enwedig yn y diwydiant bwyd tecawê oherwydd ei nodweddion thermol, nid yw'n effeithio ar y bwyd a diod ac mae hefyd yn hynod gost-effeithiol. Mae'n costio tua hanner cymaint â dewisiadau amgen bioddiraddadwy, sy’n llawer mwy costus o ganlyniad.

Yr her i ni, wrth gwrs, yw mai ychydig iawn o gyfleoedd ailgylchu sydd yng Nghymru, fel mewn mannau eraill, ar gyfer cynhyrchion polystyren. Felly, o ganlyniad, mae'n wastraff sy'n tueddu i fynd i safleoedd tirlenwi neu fod yn sbwriel. Bythefnos yn ôl, rwy’n meddwl, treuliais fore Sadwrn hyfryd ar gamlas Nedd yn glanhau’r sbwriel oddi ar y glannau. Roedd cyfran sylweddol o hwnnw, roedd yn ymddangos i mi, yn bolystyren. Mae'n ysgafn iawn ac yn arnofio ac felly mae’n broblem benodol o ran dyfrffyrdd a moroedd. Felly, rwy’n meddwl bod yna her arbennig inni yn hynny o beth.

Nid yw'r math hwn o dreth heb ei rwystrau na heb ei gyfyngiadau. Mae materion cydymffurfiad sylweddol posibl, er bod nifer o'r allfeydd sy'n ei ddefnyddio yn rhai sydd â pherthynas eisoes â llywodraeth leol, at ddibenion hylendid bwyd ac yn y blaen. Felly, ceir mecanweithiau i gyflawni'r canlyniad hwn. Mae angen inni fod yn ofalus am y goblygiadau cyflogaeth wrth gyflwyno treth o'r math hwn. Byddai’n effeithio ar lawer o swyddi yn rhai o'r sectorau pecynnu. Ond, rwy'n meddwl, ar y pwynt olaf hwnnw, y dylem edrych ar rywfaint o'r profiad y maent wedi’i gael yn rhai o wledydd Llychlyn lle maen nhw wedi cymryd camau blaengar iawn o ran y math hwn o fesur.

Yn y Ffindir, er enghraifft, pan gyflwynwyd treth debyg yno, er nad yw'r dreth yn codi llawer iawn o refeniw, mae'n ymddangos ei bod wedi arwain at gynhyrchu diwydiannau pecynnu newydd a dyfodiad diwydiannau eraill, fel glanhau gwydr y gellir ei ailddefnyddio. Felly, mae cyfleoedd posibl sy'n codi o hyn. Rwy'n meddwl ei fod yn ein hatgoffa bod yr economi gylchol—ydy, mae'n ymwneud ag ailgylchu, ond mae hefyd yn ymwneud â chyfres sylfaenol wahanol o berthnasoedd â’n hasedau a'r hyn yr ydym yn ymdrin ag ef mewn bywyd bob dydd, y tu hwnt i waredu. Mae cyfleoedd ar gyfer datblygu economaidd a allai godi o hyn hefyd. Felly, rwy’n gobeithio y bydd Ysgrifennydd y Cabinet yn ystyried hynny’n ofalus.